شکست پروژه ایران هراسی در ماه محرم/از نذر ترجمه چه می دانید؟

 از نذر ترجمه چیزی شنیده بودید؟ عاشقان اباعبدالله (ع) برای این دلدادگی چه ها که نمی‌کنند! نذر ترجمه می‌کنند. می‌پرسید چطور؟ روضه خوانی می‌کنند به زبان‌های زنده دنیا؛ از روضه خوانی به زبان چینی تا روضه خوانی به زبان اسپانیایی. برای گردشگر آلمانی که با امام حسین (ع) انس و الفتی گرفته و از قلب اروپا برای شرکت در مراسم عزاداری آیینی به یزد آمده است، مقتل خوانی می‌کنند به زبان آلمانی. در کنار توریست لاییک ژاپنی می‌ایستند، قصه کربلا را برایش به زبان ژاپنی روایت می‌کنند و این قصه آسمانی دل توریست ژاپنی را که تا آن زمان حتی نام امام حسین (ع) را هم نشنیده، به لرزه می‌اندازد. محرم ۱۴۰۱ که محدودیت‌های کرونایی بعد از چند سال برداشته شد، شهر یزد به رسم سال‌های قبل، میزبان گردشگرانی از کشورهای مختلف بود و دم مسیحایی اباعبدالله (ع) یک بار دیگر روایت‌های زیبایی خلق کرد.
 
 حضورتوریست ها از کشورهای مختلف در مراسم عزاداری  شهر یزد
*شکست پروژه ایران هراسی به بهانه محرم
هر چقدر بگوییم کم گفته‌ایم از خیر و برکت ماه محرم، همین بس که محرم امام حسین (ع) و حضور توریست‌های اروپایی، آسیایی و آمریکایی در میان خیل عظیم عزاداران حسینی بهترین بهانه است برای شکست پروژه ایران هراسی که رسانه‌های بیگانه برایش میلیون‌ها دلار هزینه می‌کنند. این حرف ما نیست. حرف تک تک گردشگرانی است که حالا به کشورشان برگشته‌اند و هر کدام سفیری شده‌اند برای رساندن پیام صلح و دوستی ایرانیان به مردم دنیا. بسیاری ازگردشگران در دفتر یادداشت ویژه توریست‌ها نوشته‌اند ما در عمرمان اینطور میهمان نوازی ندیده بودیم که از طرف مردم ایران دیدیم.
این چند خط فقط بخش کوچکی از روایت‌های زیبایی است که امسال در شهر یزد رقم خورد، شهری که به دلیل برگزاری مراسم آیینی عزاداری لقب «حسینیه ایران» را گرفته است. بی تابیم برای شنیدن این روایت‌ها و با دکتر «سید حسن حسینی»؛ مسول دبیرخانه بین المللی یزد حسینیه ایران و دکتر «وحید میرجلیلی»؛ مبلغ بین المللی که همراه مترجمان و روحانیون مسلط به زبان‌های زنده دنیا پا به پای گردشگران خارجی در مراسم حضور داشتند به گفت وگو می‌نشینیم.
 
*چرا یزد حسینیه ایران است؟
چرا می‌گویند یزد حسینیه ایران است؟ بهانه گزارش ما شنیدن روایت‌های توریست‌هایی است که برای اولین بار می‌بینند چندصدهزار نفر شانه به شانه هم با ضرباهنگی منظم بر سینه می‌زنند و صدای حسین (ع) گفتن‌هایشان در و دیوار و سقف حسینیه و مسجد را می‌لرزاند اما قبل از این باید بدانیم چرا گردشگران به یزد می‌آیند و چرا به یزد حسینیه ایران می گویند؟
«نام‌گذاری یزد به حسینیهٔ ایران سه دلیل دارد. قدمت، کثرت و ویژگی سبک خاص عزاداری.» این را مسئول دبیرخانه بین المللی یزد حسینیه ایران می‌گوید و ادامه می‌دهد: «وقتی می‌گوییم قدمت از آن جهت است که ارادت مردم یزد به آل‌الله به ویژه حضرت اباعبدالله (ع) سده‌های طولانی است که برقرار است، طوری که قدمت برخی مجالس یزد از ۴۵۰ سال متجاوز است و سند و گواه آن وجود دارد. اگر می‌گوییم کثرت، دلیلش تعدد تکیه‌ها و حسینیه‌های قدیمی است، طوری که همین حالا بیش از ۴۳۰ حسینیه فقط در شهر یزد وجود دارد که این عدد با حساب شهرهای دیگر استان به بیش از ۱۰۰۰ حسینیه می‌رسد و آخرین ویژگی، سبک خاص و تنوع عزاداری است که در عین شکل و محتوای یکسان با دیگر شهرها وجوهی منحصر به فرد و اختصاصی در آیین و مراسم دارد. مثلاً نخل برداری یزد با آن عظمت و شکوه در هیچ جای دنیا سابقه ندارد و سبک خاص نوحه‌خوانی و سینه‌زنی عزاداران یزدی شهره عام و خاص است. برای همین است که حسینیه‌های قدیمی یزد در دهه اول محرم میزبان گردشگرانی از کشورهای مختلف می‌شود.»
 
*نذرترجمه
 بسیاری از مترجمانی که به زبان‌های مختلف مسلط هستند با ایستادن کنار توریست‌ها وقتی انگشت به دهان مانده‌اند از تماشای شکوه و عظمت عزاداری، برایشان از اباعبدالله (ع) می‌گویند. در ماه محرم هر کس یک طوری سهم خواهی می‌کند از عشق بی پایان به امام حسین (ع) و این مترجمان هم اینطور عزاداری می‌کنند. حسینی می‌گوید: «یک گروه از مترجمان ما روحانیون و طلبه‌های مسلط به زبان‌های زنده دنیا هستند. این طلبه‌ها مبلغان بین المللی هستند. عده‌ای هم جوان‌هایی هستند که هر یک مسلط به زبانی هستند و با عشق برای توریست‌ها از امام حسین (ع) می‌گویند و نذر ترجمه دارند برای محرم و چه بهتر از این که پیام کربلا را به این بهانه به گوش جهانیان برسانند.»
 
 مترجمان در حال راهنمایی توریست ها قبل از ورود به مراسم عزاداری شهر یزد
*تور محرم
شما به یک مهمانی دسته جمعی هزاران نفری دعوتید! گردشگری که از قلب اروپا به ایران آمده تا بناهای تاریخی را ببیند و با فرهنگ مردم ایران آشنا شوند، این جمله را از زبان تورلیدر می‌شنود، تصویر ذهنی‌اش از این میهمانی دسته جمعی چیست؟ گردشگری که نه می‌داند کربلا کدام خطه از سرزمین است نه تا آن زمان نام امام حسین (ع) را شنیده است. گردشگرانی که در دهه اول محرم یزد هستند، از طریق تورلیدرها و بنرهایی که در محل اسکان آنها در هتل نصب شده است. به تور محرم دعوت می‌شوند. بدون هیچ پیش زمینه ذهنی در میانه جمعیت هزاران نفری که یک صدا یک نام را صدا می‌زنند قرار می‌گیرند. حیرت زده می‌شوند؟ چه واکنشی دارند؟
 حسین(ع) کیست؟
*روضه خوانی به زبان‌های زنده دنیا
این سؤالات را از مسول دبیرخانه بین المللی یزد، حسینیه ایران می‌پرسیم و توضیحات دکتر حسینی شنیدنی است؛ «هیچ اجباری برای شرکت در تور محرم نیست. گردشگران با میل و رغبت خود و همراه با تورلیدرها سوار اتوبوس می‌شوند. مقصد اول بسیاری از گردشگران، امامزاده شاه فاضل یزد است. حالا چرا امامزاده شاه فاضل یزد؟ این امامزاده در یزد محوریت و تقدس خاصی دارد. بسیاری از هیات های یزدی تا قبل از غروب یکی یکی به این امامزاده می‌آیند. سینه زنی می‌کنند و بعد به محل هیات خودشان بر می‌گردند. مکان خاصی برای حضور گردشگران در امامزاده تعبیه شده است، طوری که آنها از بالا اشراف دارند به کل مراسم.
البته گردشگران بدون پیش زمینه ذهنی به تماشای عزاداران نمی‌نشینند و قبل از حضور هیات ها، یک ورک شاپ با موضوع عاشورا طراحی شده و در خصوص قیام امام حسین (ع) ویدیو کنفرانس داریم. روحانیون مسلط به زبان‌های مختلف برای گردشگران هر کشور از قیام امام حسین (ع) و اهداف می‌گویند. گاهی روضه می‌خوانند به زبان توریست‌ها. بعد گردشگران به تماشای عزاداران حسینی می‌ایستند. اشک از سر و صورت بعضی هاشان سرازیر می‌شود، کنجکاو می‌شوند. بیشتر می‌خواهند از امام حسین (ع) بدانند. ما محصولات مولتی مدیایی که آماده کردیم در اختیارشان قرار می‌دهیم. فضای دوستانه‌ای شکل می‌گیرد و یک گردشگر آلمانی یا اسپانیایی یا فرانسوی شانه به شانه یک روحانی جوان می‌ایستد. آنقدر خاطره و روایت از واکنش‌های این گردشگران داریم که می‌توان همه آنها را یک کتاب کرد. بعد از این گپ دوستانه و آشنایی اولیه توریست‌ها وارد جایگاه خاصی می‌شوند که برای گردشگران در نظر گرفته شده و همه آنچه شنیده‌اند را در چشمان تک تک عزاداران به چشم می‌بینند.»
 
*ماجرای نذری ۴۰۰ دلاری توریست اسپانیایی
نوبتی هم باشد نوبت تماشای مراسم نذری پزان است و میزبانی از توریست‌ها در رستورانی به صرف غذای نذری امام‌حسین (ع) که از قضا همان گردشگران هم نمک‌گیر سفره اهل بیت(ع) می‌شوند. نشان به آن نشان که حجت الاسلام میرجلیلی؛ مبلغ بین المللی می‌گوید: «چهار سال قبل گردشگری اسپانیایی در مراسم نذری پزان شرکت کرد. کلی فیلم و عکس گرفت. بعد در حیاط حسینیه سفره انداخته شد و صدها نفر کنار هم نشستند و غذای نذری خوردند. برایش عجیب بود که این خیل عظیم جمعیت میهمان محبت همان مردی هستند که برایش بر سر و سینه می‌زدند. گفت من هم می‌توانم در این نذر شریک شوم؟ گفتم چرا که نه. امام حسین (ع) حال شما را هم خریدار است. از همان زمان هر سال محرم که می‌شود ۴۰۰ دلار می‌فرستد و شریک این نذری می‌شود.»
 
*قیمه نذری؛ تنها منوی رستوران ویژه توریست‌ها/ توریست‌ها می گویند پول این قیمه را کجا حساب کنیم؟
تنها منوی رستوران ویژه گردشگران در محرم، قیمه نذری است. یکی از اتاق‌های به نسبت بزرگ امامزاده شاه فاضل یزد را اختصاص می‌دهند به پذیرایی از توریست‌ها. میز و صندلی می‌گذارند. گاهی در کنار این رستوران موقتی و خاص، نمایشگاه عکس محرم هم برگزار می‌کنند و استقبال از آن هم حسابی بالاست. روایت‌های میرجلیلی؛ مبلغ بین المللی مسلط به شش زبان زنده دنیا و عضو کمیته گردشگری مذهبی یزد جالب است؛ «فضای غذاخوری توریست‌ها فرصت مناسبی است برای گپ و گفت دوستانه. مزه قیمه نذری زیر زبان گردشگران مزه می‌کند. جالب است بیشتر آنها وقتی غذا می‌خورند می گویند صندوق کجاست؟ پول غذا را کجا باید بدهیم؟ می گوییم پول غذایتان حساب شده و مهمان امام حسین (ع) بودید. از فلسفه نذری دادن برایشان می گوییم. این کنش اجتماعی برای غرب نشین ها رؤیا است. اینکه فقیر و غنی کنار هم می‌نشینند و همه با هم برای برپایی این میهمانی مشارکت می‌کنند.»
 
 استقبال توریست ها از مراسم نذری پزان
*اشک‌های گردشگر انگلیسی سر دیگ نذری/ امام حسین (ع) حاجت ما را می‌دهد؟
در دهه اول و دوم محرم کنار امامزاده شاه فاضل یزد مراسم نذری پزان است، ۳۰ دیگ برپا می‌شود برای پختن آش. حال و هوای این نذری پزان، دل همه حتی گردشگر انگلیسی را هم زیرو رو می‌کند. روایت حجه الاسلام میرجلیلی شنیدنی است؛ «نذری پزان برای توریست‌ها خیلی جذاب است. چون اصلاً این طور غذا پختن‌ها و... در سبک زندگی اروپایی‌ها وجود ندارد. یادم هست موقع بازدید گردشگران یکی از توریست‌ها شروع کرد به عکس گرفتن از مردم و دیگ‌های نذری و می‌دید که خیلی‌ها می‌آیند پای دیگ. زیر لب حرفی می‌زنند. دیگ را هم می‌زنند و اشک از چشماشان سرازیر می‌شود. این بنده خدا آمد کنار من و با زبان انگلیسی داستان این زیر لب حرف زدن‌ها و اشک‌های پای دیگ را پرسید. برایش عجیب بود. توضیح دادم وگفتم گاهی وقت‌ها مردم مشکلاتی دارند، دلشان گرفته و گرفتارند. چون این غذا به نیت امام حسین (ع) درست می‌شود، آن‌ها از این امام حاجت می‌خواهند. یک دفعه دیدم چشمانش پر از اشک شد. گفت من مدت‌هاست درگیر مشکلی هستم که خیلی بزرگ است. با مسائل مالی هم حل نمی‌شود. کمی با هم گپ زدیم و سعی کردم او را آرام کنم. یک دفعه گفت من هم نیت می‌کنم و این دیگ را هم می‌زنم. شاید امام حسین (ع) شما صدای من را هم بشنود و مشکلم حل شود. من مطمئن هستم امام حسین (ع) خریدار اشک‌های این توریست انگلیسی سردیگ نذری است.»
 
*اسپانیایی‌ها و پرتغالی‌ها رکورددار حضور در مراسم عزاداری شهر یزد
امسال هم ده ها گردشگر در مراسم عزاداری شهر یزد شرکت کردند. بیشتر توریست‌ها برای اولین بار بود که به ایران آمده بودند و به گفته مسول دبیرخانه بین المللی یزد حسینیه ایران بیش از ۵۰ نفر از آنها از کشور اسپانیا و پرتغال بودند. حجت الاسلام میرجلیلی که همراه با بسیاری از مبلغان و مترجمان با این توریست‌ها هم صحبت می‌شود، از تجربیات امسال و هم نشینی با این افراد در مراسم عزاداری می‌گوید: «خیلی هاشان می‌گفتند این مراسم خیلی عجیب ودور از ذهن است و هیچ جا مردم چنین پای اعتقاداتشان نمی‌ایستند.»
 
* قرار عاشقی هلندی‌ها در حسینیه ایران
روایت پروفسور هلندی و دوستانش حسن ختام این گفت وگو است. اصلاً هر ماجرایی که توسط مبلغان بین المللی شهر یزد روایت می‌شود، برگی تازه از دفتر دلدادگی پیروان ادیان مختلف به امام حسین (ع) را ورق می زند. ماجرای ۶ گردشگر هلندی هم شنیدنی است و میرجلیلی راوی آن است: «قبل از کرونا ۶ گردشگر هلندی که دو نفر آنها کشیش بودند به یزد آمدند. یکی دو کتاب در مورد امام حسین (ع) خوانده بودند و فقط با هدف شرکت در مراسم عزاداری شهر یزد به ایران آمده بودند. واکنش‌های آنها زمان برگزاری مراسم تماشایی بود. زبان فارسی را بلد نبودند، اما وقتی مداح می‌خواند و جمعیت چند صد نفری عزاداران هماهنگ با هم سینه زنی می‌کردند، اشک می‌ریختند. جالب‌تر آنکه بعد از پایان مراسم، سراغ برگزارکنندگان هیات آمدند و تشکر کردند. ما دفتر یادداشتی در هیات داریم که توریست‌ها بعد از پایان مراسم در آن یادداشت می‌نویسند. یادداشت کشیش هلندی به زبان انگلیسی جالب بود. او نوشته بود: «مراسم عاشورا در یزد تجربه‌ای باورنکردنی است. روز آخر سفر ما را هم در جریان قرار و مدار دوستانه‌شان گذاشتند و گفتند به هم قول دادیم هر کاری داشتیم برای حضور در مراسم سال بعد هم خودمان را به یزد برسانیم.»