ورود امیرالمؤمنین علي(ع) به صفين، جهت نبرد با سپاه معاويه

معاوية بن ابي سفيان كه از زمان خلافت عمر بن خطاب به حكومت شام منصوب شده بود، در عصر خلافت عثمان بن عفان به خاطر رابطه خويشاوندي با وي و اموي بودن هر دو، از موقعيت ممتازي برخوردار و به يك حاكم مقتدر و مستبد تبديل شد.

پس از آن كه حضرت علي(ع) با رأي آزاد و مستقيم مردم به خلافت رسيد و در صدد زدودن نابكاري ها؛ تبعيضات و ستم گري هاي حاكمان پيشين برآمد و براي اين منظور بسياري از عاملان و حاكمان نالايق را بر كنار نمود، با مخالفت ها و سرپيچي هاي معاوية بن ابي سفيان، حاكم شام روبرو گرديد و ارسال نامه هاي متعدد و رفت و آمد پيك هاي مختلف، تأثيري در ياغي گري هاي معاويه بر جا نگذاشت و سرانجام به نبرد و جنگي بزرگ تبديل گرديد.

نبرد بزرگ سپاهيان اسلام به فرماندهي امام علي(ع) و سپاهيان شام به سركردگي معاويه بن ابي سفيان در سرزميني ميان شام و عراق، معروف به صفين در كنار رود فرات به وقوع پيوست.

حضرت علي(ع) پس از گردآوري نيروهاي رزمنده و جهادگر، در روز بيست و دوم محرم سال 37 قمري وارد سرزمين صفين گرديد و به طلايه داران سپاهش، به فرماندهي مالك اشتر نخعي پيوست.

معاوية بن ابي سفيان نيز در همين ماه وارد صفين شد و به طلايه داران سپاه خويش به فرماندهي ابوالأعور سلمي ملحق شد.

به حرمت ماه محرم، طرفين از جنگ و نبرد با يكديگر در اين ماه خودداري كردند ولي با پايان يافتن محرم و آغاز ماه صفر، نبرد بي امان طرفين آغاز گرديد و تعداد فراواني از دو طرف كشته، زخمي و اسير گرديدند. ولي تلفان شاميان چند برابر شهدا و زخميان سپاه حضرت علي(ع) بود.

سرانجام با دسيسه هاي معاويه و عمرو بن عاص در واپسين مراحل جنگ، سپاهيان شامي براي گريز از هجوم بي امان سپاهيان حضرت علي(ع)، قرآن ها را بر روي نيزه كرده و خواستار صلح و حكميت قرآن شدند.

همين نيرنگ، موجب فريب خوردگي برخي از متحجران و مقدس مآبان سپاه امام علي(ع) شد و اختلاف و پراكندگي آنان را به ارمغان آورد و موجب آن شد كه بدون دست يابي به نتيجه مطلوب، به جنگ پايان دهند و خاتمه كار را به حكميت واگذارند.(1)

پانوشتها:
1- نك: بحارالانوار (علامه مجلسي)، ج 32، ص 430؛ شرح نهج البلاغه (ابن ابي الحديد)، ج3، ص 215؛ الفتوح (ابن اعثم كوفي)، ص 460؛ كشف الغمة (علي بن عيسي اربلي)، ج1، ص 334؛ انساب الاشراف – ترجمة امير المؤمنين(ع) – (بلاذري)، ص 185