کد مطلب : ۲۰۱۳۵
مقام معظم رهبری: وحدت بر همة ضرورت‌ها و اولويت‌ها ترجيح دارد
رسالت مداحان در وحدت جهان اسلام
حسن بختیاری
امروز امت اسلام براي حيات، سربلندي و نجات خود و براي برافراشتن پرچم اسلام به وحدت احتياج دارد. كدام منطق است كه در مقابل اين مسائل بتواند مقاومت كند تا اختلاف ايجاد شود؟ وحدت بر همة ضرورت‌ها و اولويت‌ها ترجيح دارد و از آنها اولي‌تر و مقدم‌تر است. چرا ضرورت اتحاد بين مسلمانان را نمي‌فهميم؟
بار سنگيني بر دوش ماست و اگر دشمنان بتوانند با اعمال قدرت اين منطقه را تصرف كنند. دنيای اسلام باز هم ۱۰۰ سال ديگر عقب خواهد افتاد و ۱۰۰ سال ديگر فاصلة امت اسلامي با دنياي مدرن و صنعتي بيشتر خواهد شد. ما بايد جوابش را بدهيم، امروز ما مسئول هستيم، امروز دولت‌ها، نخبگان، زبدگان، رجال فرهنگي و ديني مسئول‌اند. همة ما در مقابل وحدت دنياي اسلام مسئول‌ايم. امام بزرگوار ما ـ رضوان الله تعالي عليه ـ از مهم‌ترين حرف‌هايي كه قبل از پيروزي انقلاب تا آخرين دوران زمان زندگي خود بر زبان داشت و تأكيد مي‌كرد، وحدت امت اسلامي، اتحاد مسلمان‌ها و بزرگ نكردن بهانه‌هاي كوچك بود؛ و ما امروز مي‌بينيم و مي‌فهميم كه توصية بسيار حكيمانه و بسيار درستي بوده است.
مداحان و ستایشگران اهل‌بیت علیهم‌السلام دارای جایگاه بسیار حساسی در جامعة دینی ما هستند؛ تا جایی که شاید بتوان گفت تأثیر ایشان در جلسات مذهبی به‌مراتب از گویندگان و خطبا بیشتر است؛ چرا که بهره‌گیری از عنصر احساس در کار ایشان فزون‌تر بوده و از همین رو در جذب عامة مردم و القاء معارف در قلوب ایشان توفیق نسبتاً بیشتری دارند. این موضوع در بیانات مقام معظم رهبری در جمع مداحان نیز مشهود است.
با دقت در متن بیانات رهبر معظم انقلاب در خصوص وحدت جهان اسلام در می‌یابیم، ایشان همة مسلمانان را در مسیر ایجاد وحدت یا لااقل پرهیز از تفرقه‌افکنی مسئول دانسته‌اند؛ اما برخی طوایف را دارای تأثیری فراتر می‌دانند که از جمله، رجال فرهنگی و دینی هستند و بی‌تردید مداحان و شاعران آیینی را می‌توان از این گروه برشمرد.
فهم ضرورت اتحاد، مسئله‌ای است که به صراحت و با تأکید هر چه تمام‌تر در بیانات معظم له نمایان است. در عصری که دشمنان اسلام برای مقابله و خصومت با اسلام و مسلمانان دست در دست یکدیگر نهاده و برای نیل به هدف مشترک که همانا محو اسلام و تحقیر مسلمانان است، اختلافات فراوان خود را به فراموشی سپرده‌اند و از هر گونه تلاش و صرف هزینه در این مسیر فروگذار نمی‌کنند، بسیار عجیب و حیرت‌آور است که مسلمانان با تعداد قابل توجهی که در سطح جهان دارند ـ و بحمد الله این تعداد روزبه‌روز در حال افزایش است ـ مشترکات فراوان خود را نادیده گرفته و با تکیه بر اختلافات جزیی در واقع آب به آسیاب دشمن می‌ریزند.
قرآن کریم که حبل الهی است و مسلمانان مأمور به اعتصام به آن‌اند، اهل کتاب را نیز با ملاحظة مشترکات، امر به همراهی و اتحاد می‌نماید و ایشان را در مقابل دشمنان و معاندان ادیان آسمانی و الهی به وحدت فرا می‌خواند؛ پس هرگاه قرآن که باطل و سستی در آن راه ندارد، همراهی اهل کتاب اعم از مسیحی، یهودی، مسلمان و صاحبان سایر ادیان الهی را ممکن می‌داند، به طریق اولی وحدت میان مسلمانان که صاحب دین واحد، پیامبر واحد و کتاب آسمانی واحد هستند، امکان‌پذیر بوده؛ بلکه به تشخیص دانشمندان و اولیا دینی، امری واجب و ضروری به‌شمار می‌رود.
این مسئله امری بسیار مهم و حساس است. هر طایفه از مسلمانان می باید مسئولیت و وظیفة خود را در این رابطه به‌خوبی تشخیص دهند؛ و در مسیر عمل به آن کوشش فراوان نمایند. به‌یقین مداحان، شاعران و ستایشگران اهل‌بیت علیهم‌السلام نیز دارای وظیفه و رسالتی عظیم بوده و سستی در این امر اثرات زیان‌باری را به همراه خواهد داشت.
آنچه عامة مداحان و ستایشگران اهل‌بیت علیهم‌السلام باید نسبت به آن حساسیت داشته باشند، این است که هر کلام و رفتاری ممکن است هزینة بالایی بر جامعة شیعی و ولایی و در نهایت بر جامعة مسلمانان تحمیل کند. وسایل و امکانات ارتباطی گسترده، هیچ فضایی را به عنوان فضای امن باقی نگذاشته و هیچ کس حتی در فضای خصوصی خود نباید خود را از آثار سوء این دستاوردها در امان بداند. شواهد و اتفاقات فراوانی این امر را تأیید می‌نماید.
برخی می‌گویند: در مجلس و محفل خصوصی جایز است هر گونه که بخواهیم سخن گفته و یا به هر شیوه‌ای که می‌پسندیم رفتار نماییم؛ واضح است برای کسانی که درک نسبتاً صحیحی از پیشرفت‌های علوم بشری دارند، این عقیده پذیرفته نیست؛ این سخن تنها از افرادی ممکن است شنیده شود که یا فهم صحیحی از علوم روز نداشته و یا به غایت ساده‌لوح هستند که این دو دسته هیچ یک به عنوان رجال دینی محسوب نمی‌شوند و مجاز به ادارة جلسات دینی و مذهبی نیز نیستند.
امروزه یکی از موضوعاتی که مداحان و گردانندگان جلسات مذهبی باید خود را ملزم به آن بدانند، شناخت مسائل روز و اقتضائات زمان است. به‌یقین می‌توان گفت عدم اهتمام در این عرصه، وجهة اجتماعی مداحان را مخدوش می‌نماید؛ هرچند از لحاظ مداحی و فن ستایشگری جایگاه بالایی در میان این جامعه داشته باشند.
مداحان عزیز این افتخار را دارند که پیوسته در مسیر خواسته‌ها و رهنمودهای پیامبر خدا و حضرات معصومین علیهم‌السلام گام برداشته و با معرفی این الگوهای الهی و معنوی، مخاطبان را به اقتدای به ایشان فرا می‌خوانند و به‌خوبی می‌دانند در سیرة رفتاری آن ذوات مقدسه حتی نسبت به دشمنانشان بدگویی و خلاف ادب راه نداشته است؛ به همین دلیل است که باید در عمل، این رفتار نیکو را ترسیم و به‌شدت از بی‌احترامی نسبت به معتقدات و شخصیت‌های مورد احترام سایر نحله‌ها و مذاهب پرهیز کنند.
آنچه رهبر فرزانة انقلاب با ذکر سیرة رفتاری امام راحل بدان تأکید می‌ورزند، آن است که مسلمانان می‌باید همواره وحدت امت اسلامی را مد نظر داشته و بر سر اختلافات و بهانه‌های کوچک پافشاری نکنند. درک صحیح نسبت به مشترکات اعتقادی و دینی فراوان و شناخت جامع نسبت به زمان و عداوت بی‌رحمانة دشمنان اسلام و مسلمانان، از اموری هستند که شاید بتوان گفت مداحان و گویندگان مذهبی را بیشتر از سایر صنوف و اقشار جامعه به خود فرا می‌خوانند.
بار سنگيني بر دوش ماست و اگر دشمنان بتوانند با اعمال قدرت اين منطقه را تصرف كنند. دنيای اسلام باز هم ۱۰۰ سال ديگر عقب خواهد افتاد و ۱۰۰ سال ديگر فاصلة امت اسلامي با دنياي مدرن و صنعتي بيشتر خواهد شد. ما بايد جوابش را بدهيم، امروز ما مسئول هستيم، امروز دولت‌ها، نخبگان، زبدگان، رجال فرهنگي و ديني مسئول‌اند. همة ما در مقابل وحدت دنياي اسلام مسئول‌ايم. امام بزرگوار ما ـ رضوان الله تعالي عليه ـ از مهم‌ترين حرف‌هايي كه قبل از پيروزي انقلاب تا آخرين دوران زمان زندگي خود بر زبان داشت و تأكيد مي‌كرد، وحدت امت اسلامي، اتحاد مسلمان‌ها و بزرگ نكردن بهانه‌هاي كوچك بود؛ و ما امروز مي‌بينيم و مي‌فهميم كه توصية بسيار حكيمانه و بسيار درستي بوده است.
بیانات مقام معظم رهبری در دیدار با میهمانان شرکت کننده در اجلاس بین المللی وحدت ۱۸ / ۰۲ / ۱۳۸۳ ش.
مداحان و ستایشگران اهل‌بیت علیهم‌السلام دارای جایگاه بسیار حساسی در جامعة دینی ما هستند؛ تا جایی که شاید بتوان گفت تأثیر ایشان در جلسات مذهبی به‌مراتب از گویندگان و خطبا بیشتر است؛ چرا که بهره‌گیری از عنصر احساس در کار ایشان فزون‌تر بوده و از همین رو در جذب عامة مردم و القاء معارف در قلوب ایشان توفیق نسبتاً بیشتری دارند. این موضوع در بیانات مقام معظم رهبری در جمع مداحان نیز مشهود است.
با دقت در متن بیانات رهبر معظم انقلاب در خصوص وحدت جهان اسلام در می‌یابیم، ایشان همة مسلمانان را در مسیر ایجاد وحدت یا لااقل پرهیز از تفرقه‌افکنی مسئول دانسته‌اند؛ اما برخی طوایف را دارای تأثیری فراتر می‌دانند که از جمله، رجال فرهنگی و دینی هستند و بی‌تردید مداحان و شاعران آیینی را می‌توان از این گروه برشمرد.
فهم ضرورت اتحاد، مسئله‌ای است که به صراحت و با تأکید هر چه تمام‌تر در بیانات معظم له نمایان است. در عصری که دشمنان اسلام برای مقابله و خصومت با اسلام و مسلمانان دست در دست یکدیگر نهاده و برای نیل به هدف مشترک که همانا محو اسلام و تحقیر مسلمانان است، اختلافات فراوان خود را به فراموشی سپرده‌اند و از هر گونه تلاش و صرف هزینه در این مسیر فروگذار نمی‌کنند، بسیار عجیب و حیرت‌آور است که مسلمانان با تعداد قابل توجهی که در سطح جهان دارند ـ و بحمد الله این تعداد روزبه‌روز در حال افزایش است ـ مشترکات فراوان خود را نادیده گرفته و با تکیه بر اختلافات جزیی در واقع آب به آسیاب دشمن می‌ریزند.
قرآن کریم که حبل الهی است و مسلمانان مأمور به اعتصام به آن‌اند، اهل کتاب را نیز با ملاحظة مشترکات، امر به همراهی و اتحاد می‌نماید و ایشان را در مقابل دشمنان و معاندان ادیان آسمانی و الهی به وحدت فرا می‌خواند؛ پس هرگاه قرآن که باطل و سستی در آن راه ندارد، همراهی اهل کتاب اعم از مسیحی، یهودی، مسلمان و صاحبان سایر ادیان الهی را ممکن می‌داند، به طریق اولی وحدت میان مسلمانان که صاحب دین واحد، پیامبر واحد و کتاب آسمانی واحد هستند، امکان‌پذیر بوده؛ بلکه به تشخیص دانشمندان و اولیا دینی، امری واجب و ضروری به‌شمار می‌رود.
این مسئله امری بسیار مهم و حساس است. هر طایفه از مسلمانان می باید مسئولیت و وظیفة خود را در این رابطه به‌خوبی تشخیص دهند؛ و در مسیر عمل به آن کوشش فراوان نمایند. به‌یقین مداحان، شاعران و ستایشگران اهل‌بیت علیهم‌السلام نیز دارای وظیفه و رسالتی عظیم بوده و سستی در این امر اثرات زیان‌باری را به همراه خواهد داشت.
آنچه عامة مداحان و ستایشگران اهل‌بیت علیهم‌السلام باید نسبت به آن حساسیت داشته باشند، این است که هر کلام و رفتاری ممکن است هزینة بالایی بر جامعة شیعی و ولایی و در نهایت بر جامعة مسلمانان تحمیل کند. وسایل و امکانات ارتباطی گسترده، هیچ فضایی را به عنوان فضای امن باقی نگذاشته و هیچ کس حتی در فضای خصوصی خود نباید خود را از آثار سوء این دستاوردها در امان بداند. شواهد و اتفاقات فراوانی این امر را تأیید می‌نماید.
برخی می‌گویند: در مجلس و محفل خصوصی جایز است هر گونه که بخواهیم سخن گفته و یا به هر شیوه‌ای که می‌پسندیم رفتار نماییم؛ واضح است برای کسانی که درک نسبتاً صحیحی از پیشرفت‌های علوم بشری دارند، این عقیده پذیرفته نیست؛ این سخن تنها از افرادی ممکن است شنیده شود که یا فهم صحیحی از علوم روز نداشته و یا به غایت ساده‌لوح هستند که این دو دسته هیچ یک به عنوان رجال دینی محسوب نمی‌شوند و مجاز به ادارة جلسات دینی و مذهبی نیز نیستند.
امروزه یکی از موضوعاتی که مداحان و گردانندگان جلسات مذهبی باید خود را ملزم به آن بدانند، شناخت مسائل روز و اقتضائات زمان است. به‌یقین می‌توان گفت عدم اهتمام در این عرصه، وجهة اجتماعی مداحان را مخدوش می‌نماید؛ هرچند از لحاظ مداحی و فن ستایشگری جایگاه بالایی در میان این جامعه داشته باشند.
مداحان عزیز این افتخار را دارند که پیوسته در مسیر خواسته‌ها و رهنمودهای پیامبر خدا و حضرات معصومین علیهم‌السلام گام برداشته و با معرفی این الگوهای الهی و معنوی، مخاطبان را به اقتدای به ایشان فرا می‌خوانند و به‌خوبی می‌دانند در سیرة رفتاری آن ذوات مقدسه حتی نسبت به دشمنانشان بدگویی و خلاف ادب راه نداشته است؛ به همین دلیل است که باید در عمل، این رفتار نیکو را ترسیم و به‌شدت از بی‌احترامی نسبت به معتقدات و شخصیت‌های مورد احترام سایر نحله‌ها و مذاهب پرهیز کنند.
آنچه رهبر فرزانة انقلاب با ذکر سیرة رفتاری امام راحل بدان تأکید می‌ورزند، آن است که مسلمانان می‌باید همواره وحدت امت اسلامی را مد نظر داشته و بر سر اختلافات و بهانه‌های کوچک پافشاری نکنند. درک صحیح نسبت به مشترکات اعتقادی و دینی فراوان و شناخت جامع نسبت به زمان و عداوت بی‌رحمانة دشمنان اسلام و مسلمانان، از اموری هستند که شاید بتوان گفت مداحان و گویندگان مذهبی را بیشتر از سایر صنوف و اقشار جامعه به خود فرا می‌خوانند.
