تاریخ انتشار
چهارشنبه ۱ مهر ۱۳۹۴ ساعت ۰۸:۰۶
۰
کد مطلب : ۲۶۸۹۸

اهمیت «تشکیلات سازی» در بررسی نقش عباس بن علی(ع)

حجت‌الاسلام سیدعلی‌اصغر علوی
اهمیت «تشکیلات سازی» در بررسی نقش عباس بن علی(ع)
سیدعلی اصغر علوی در این یادداشت با بررسی کوتاهی از وظایف این دو بزرگوار در کربلا به اهمیت «تشکیلات‌سازی» اشاره می‌کند.

متن پیش رو بخشی از کتاب «مبانی مدیریت عاشورایی: روش شناسی و رویکردها» اثر سیدعلی اصغر علوی می باشد.

این کتاب به همت نشر سدید (انتشارات بسیج دانشجویی دانشگاه امام صادق علیه‌السلام ) در زمستان ۹۳ منتشر شده است.

ابوالفضل، ایفاگر نقشی است که در «داستان عباس» نمودار می‌شود. نقشی که در هر سازمان و نظام و نهاد و تشکیلاتی حیاتی و لازم است. شخصیت حضرت عباس در کربلا تنها یک «شخص» نیست، بلکه یک «نقش» است.

حتی اگر حسین هم باشی به‌ عنوان رهبر در آن جایگاه، محتاج عباس هستی.

عباس کیست و نقشش چیست که نظامِ، بی ‌او فروخواهد ریخت؟ (ترجمۀ جملۀ امام به او: اگر بروی، سپاهم از هم خواهد پاشید: «اِذَا مَضَیتَ تَفَرّقَ عَسکَری»)

عباس نقشی دارد که حتی حسین(ع) هم نمی‌تواند انجام دهد، پس در نبود او کربلا دچار اختلال می‌شود و نه تنها سپاه حسین، بلکه حتی خودِ حسین هم بی ‌او فرو خواهد ریخت. نقش حسین با عباس تمام می‌شود و الا قامتش خواهد شکست.

برای فهم نقش عباس باید وظایف او مورد بررسی قرار گیرد. عباس دارای نقشی است که امام از آن به‌عنوان «عامل انسجام گروه» نام می‌برد و محصول خود را در نظام سپاه نشان می‌دهد. چنان ‌که در نبودش سپاه از هم می‌پاشد: «تَفَرَّقَ عَسکَری»؛ عباس به منزلۀ «نخ تسبیح» برای دانه‌های افراد سپاه است.

سؤال بعد آن است که این انسجام چگونه انجام می‌پذیرد؟

برای فهم این نقش کلیدی، بررسی یک نقش کلیدی دیگر در کنار این نقش مهم می‌نماید که امام در فقدان او نیز می‌شکند و آن شخصیت حبیب‌ بن‌ مظاهر است.

شاید با توجه به این دو شخصیت، پاسخ به سؤال، قدری راحت‌تر شود، چه خصوصیت مشترکی در این دو شخصیت است که قوامِ قامت نقش رهبرند و نبودشان عامل فرو ریختن نظام و سازمان‌دهی خواهد شد؟ (تعبیر «انکسار» در مورد امام حسین در مقاتل بعد از شهادت این دو شخصیت آمده است: «لَمّا وَقَعَ حَبیب عَلَی الاَرض بَانَ الاِنکِسار…، اَلاَنَاِنکَسَرَ ظَهری» …)

بررسی نقش این دو شخصیت در کربلا این پاسخ را خواهد داد: «تشکیلات‌سازی»

و مهم‌ترین رفتار این دو بزرگوار برای تحقق این مهم، «گفتمان‌سازی» بین اصحاب -و حتی غیراصحاب- است به‌خصوص در شب و روز عاشورا. تا آن‌جا که دو خیمه در شب عاشورا شلوغ‌ترین خیمه‌ها و محل تجمع اصحاب بود: خیمۀ حضرت عباس و حبیب.

خیمۀ این دو بزرگوار محل اجتماع و تمرکز نیروها و مرجع دلگرمی و به تعبیر قرآنی: تواصی بوده است.

این همان نقشی است که عباس را عباس کرده است و حبیب را حبیب.

نقشی که به پشتوانۀ دین‌شناسی و فهم عمیق این دو از دین تقویت می‌شود.
مرجع : مهر
نام شما

آدرس ايميل شما
نظر شما