کد مطلب : ۵۴۲۹
تقاضای سفر به عتبات عاليات همیشه بیش از ظرفیت کشور است
نویسنده: پرویز سروری*
سفر به عتبات عالیات از آن دسته سفرهایی است که تقاضا برای آن در جامعه ایران همواره در اوج است؛ همیشه تقاضا برای این سفر از سوی مردم دوستدار اهل بیت(ع) بالا بوده و ظرفیت کشور برای پاسخ به این درخواست پایین.
هر چند گاه شنیده می‌شود میزان درخواست این سفر در سال‌های اخیر افزایش یافته است، اما از نظر من این تنها یک اشتباه است که به دلیل افزایش میزان سفر رخ می‌دهد؛ در واقع آن چه در این سال‌ها افزایش پیدا کرده، میزان توانایی ما برای فرستادن زائر است، نه افزایش تقاضا.
درخواست برای سفر به عتبات عالیات همیشه بیش از اعزام بوده است؛ آنچه واضح است هر چقدر هم کشور در این امر توانایی داشته باشد و ظرفیت خود را افزایش دهد، باز هم درخواست برای این سفر وجود دارد.
به نظر می‌رسد میزان این سفرها بیش از میزان تقاضای مردم، به ظرفیت ایران و مهم‌تر از آن به توانایی کشور عراق بستگی دارد که تا چه حد بتواند امکانات لازم را برای انجام این سفرها ایجاد کند.
در سال‌های اخیر به علت توسعه روابط بین دو کشور ایران و عراق، امکان پاسخ به تقاضاهای بیشتری به وجود آمده و به همین خاطر، سفرهای رسمی به کربلا توسعه پیدا کرده است.
در گذشته تعداد سفرهای غیرقانونی از طریق راه‌های غیررسمی و پرخطر به عتبات بسیار بالا بود و بنابر این، آماری از تعداد واقعي زائران در كشور موجود نبود.
این سفرها ریسک بسیار بالایی داشتند، چرا که امکان تامین امنیت و بهداشت مسافران توسط هیچ سازمانی وجود نداشت، اما با افزایش امکان سفر و فرستادن کاروان‌های زیارتی از طریق سازمان حج و زیارت کشور، مردم می‌توانند از مجاری رسمی به زیارت کربلا نائل شوند و همین امر، آمار سفرهای غیررسمی را به حداقل رسانده است.
حال آنچه در زمینه همین سفرهای رسمی وجود دارد و باید مورد بررسی قرار گیرد، میزان امنیت و بهداشت مسافران است. از لحاظ امنیت، پس از امضای قرارداد امنیتی با عراق عموما مشکلی در جهت تامین امنیت زائران نداشته‌ایم.
تا آنجا که من می‌دانم، در زمینه بروز مشکل امنیتی برای افرادی که با کاروان‌های زیارتی و از مسیرهای تعیین شده به سفر کربلا رفته‌اند، گزارش خاصي دریافت نشده است؛ مشکلات و خسارات به وجود آمده تنها در مورد هموطنانی است که قصد داشته‌اند به صورت انفرادی به زیارت کاظمین و سامرا بروند و يا به بغداد سفر كنند.
قرارداد ما با کشور عراق تنها مسیری که کاروان‌ها طی می‌کنند، یعنی از مهران تا نجف و کربلا را شامل می‌شود و بخش‌های دیگر این کشور را دربرنمي‌گيرد؛ به همین خاطر افرادی که سعی می‌کنند خود را به اماکن زیارتی کاظمین و سامرا برسانند، گاه دچار مشکلات و خسارات جدی شده و می‌شوند.
موضوع دیگر بهداشت و سلامت در کشور عراق است؛ متاسفانه به خاطر مشکلاتی که اشغالگران برای عراقی‌ها ایجاد کرد‌ه‌اند، وضعیت سلامت در این کشور به حداقل استانداردها رسیده است.
این موضوع بی‌شک باعث شرمساری اشغالگران است که نتوانستند حتی نیازهای اولیه این کشور را که بهداشت اصلی‌ترین آنها است، در عراق تامين كنند؛ البته هیات‌های پزشکی ایرانی تلاش می‌کنند تا با قرنطینه‌های نسبی، جلوی بیماری زائران و حداقل ورود اين بيماري‌ها را به کشور بگیرند، اما بی‌تردید این موضوع به طور کامل امکان‌پذیر نیست.
وضعیت هوا و سلامت این کشور چنان نامناسب است که اگر عشق به زیارت نبود، حتی توصیه می‌شد مردم از سفر به این کشور به طور کلی اجتناب کنند؛ در عراق نه بیمارستان‌های مجهز وجود دارد و نه درمانگاه‌های کافی. شرایط بهداشتی و شیوع بیماری‌های مختلف به حدی است که کنترل آن نه تنها از عهده ما خارج است، بلکه از توان کشور عراق هم فراتر است.
به هر حال، خیل عظیم دوستداران اهل بیت و مردم متدین ما به هیچ وجه حاضر نیستند از این سفر مقدس چشم بپوشند و تمام خطرات و سختی‌های آن را به جان می‌خرند؛ بی‌شک نمی‌توان خواست مردم را نادیده گرفت، چرا که در این صورت دوباره به وضعیت گذشته باز می‌گردیم؛ به این معنا که باز هم با سفرهای غیررسمی از طریق کوه و کمر روبه‌رو خواهیم شد که در آن صورت، وضع از این نیز بسیار بدتر خواهد شد.
بنابراین باید تلاش کرد تا با بکارگیری تیم‌‌های پزشکی و توسعه روابط با كشور عراق، هم امنیت و هم بهداشت را تا حد ممکن برای زائران هموطن تامین کنیم.
باید از حداکثر امکانات استفاده شود تا مسايل بهداشتی در هتل‌ها، اماکن اقامتی و کاروان‌های زیارتی تا حد بالایی تامین شود، چرا که تجربه نشان داده با این کار می‌توانیم تا حد قابل قبولی، جلوی آسیب‌ها و ضعف‌ها را بگیریم.
* رئيس كميسيون فرهنگي مجلس شورای اسلامی و نماینده مردم تهران
هر چند گاه شنیده می‌شود میزان درخواست این سفر در سال‌های اخیر افزایش یافته است، اما از نظر من این تنها یک اشتباه است که به دلیل افزایش میزان سفر رخ می‌دهد؛ در واقع آن چه در این سال‌ها افزایش پیدا کرده، میزان توانایی ما برای فرستادن زائر است، نه افزایش تقاضا.
درخواست برای سفر به عتبات عالیات همیشه بیش از اعزام بوده است؛ آنچه واضح است هر چقدر هم کشور در این امر توانایی داشته باشد و ظرفیت خود را افزایش دهد، باز هم درخواست برای این سفر وجود دارد.
به نظر می‌رسد میزان این سفرها بیش از میزان تقاضای مردم، به ظرفیت ایران و مهم‌تر از آن به توانایی کشور عراق بستگی دارد که تا چه حد بتواند امکانات لازم را برای انجام این سفرها ایجاد کند.
در سال‌های اخیر به علت توسعه روابط بین دو کشور ایران و عراق، امکان پاسخ به تقاضاهای بیشتری به وجود آمده و به همین خاطر، سفرهای رسمی به کربلا توسعه پیدا کرده است.
در گذشته تعداد سفرهای غیرقانونی از طریق راه‌های غیررسمی و پرخطر به عتبات بسیار بالا بود و بنابر این، آماری از تعداد واقعي زائران در كشور موجود نبود.
این سفرها ریسک بسیار بالایی داشتند، چرا که امکان تامین امنیت و بهداشت مسافران توسط هیچ سازمانی وجود نداشت، اما با افزایش امکان سفر و فرستادن کاروان‌های زیارتی از طریق سازمان حج و زیارت کشور، مردم می‌توانند از مجاری رسمی به زیارت کربلا نائل شوند و همین امر، آمار سفرهای غیررسمی را به حداقل رسانده است.
حال آنچه در زمینه همین سفرهای رسمی وجود دارد و باید مورد بررسی قرار گیرد، میزان امنیت و بهداشت مسافران است. از لحاظ امنیت، پس از امضای قرارداد امنیتی با عراق عموما مشکلی در جهت تامین امنیت زائران نداشته‌ایم.
تا آنجا که من می‌دانم، در زمینه بروز مشکل امنیتی برای افرادی که با کاروان‌های زیارتی و از مسیرهای تعیین شده به سفر کربلا رفته‌اند، گزارش خاصي دریافت نشده است؛ مشکلات و خسارات به وجود آمده تنها در مورد هموطنانی است که قصد داشته‌اند به صورت انفرادی به زیارت کاظمین و سامرا بروند و يا به بغداد سفر كنند.
قرارداد ما با کشور عراق تنها مسیری که کاروان‌ها طی می‌کنند، یعنی از مهران تا نجف و کربلا را شامل می‌شود و بخش‌های دیگر این کشور را دربرنمي‌گيرد؛ به همین خاطر افرادی که سعی می‌کنند خود را به اماکن زیارتی کاظمین و سامرا برسانند، گاه دچار مشکلات و خسارات جدی شده و می‌شوند.
موضوع دیگر بهداشت و سلامت در کشور عراق است؛ متاسفانه به خاطر مشکلاتی که اشغالگران برای عراقی‌ها ایجاد کرد‌ه‌اند، وضعیت سلامت در این کشور به حداقل استانداردها رسیده است.
این موضوع بی‌شک باعث شرمساری اشغالگران است که نتوانستند حتی نیازهای اولیه این کشور را که بهداشت اصلی‌ترین آنها است، در عراق تامين كنند؛ البته هیات‌های پزشکی ایرانی تلاش می‌کنند تا با قرنطینه‌های نسبی، جلوی بیماری زائران و حداقل ورود اين بيماري‌ها را به کشور بگیرند، اما بی‌تردید این موضوع به طور کامل امکان‌پذیر نیست.
وضعیت هوا و سلامت این کشور چنان نامناسب است که اگر عشق به زیارت نبود، حتی توصیه می‌شد مردم از سفر به این کشور به طور کلی اجتناب کنند؛ در عراق نه بیمارستان‌های مجهز وجود دارد و نه درمانگاه‌های کافی. شرایط بهداشتی و شیوع بیماری‌های مختلف به حدی است که کنترل آن نه تنها از عهده ما خارج است، بلکه از توان کشور عراق هم فراتر است.
به هر حال، خیل عظیم دوستداران اهل بیت و مردم متدین ما به هیچ وجه حاضر نیستند از این سفر مقدس چشم بپوشند و تمام خطرات و سختی‌های آن را به جان می‌خرند؛ بی‌شک نمی‌توان خواست مردم را نادیده گرفت، چرا که در این صورت دوباره به وضعیت گذشته باز می‌گردیم؛ به این معنا که باز هم با سفرهای غیررسمی از طریق کوه و کمر روبه‌رو خواهیم شد که در آن صورت، وضع از این نیز بسیار بدتر خواهد شد.
بنابراین باید تلاش کرد تا با بکارگیری تیم‌‌های پزشکی و توسعه روابط با كشور عراق، هم امنیت و هم بهداشت را تا حد ممکن برای زائران هموطن تامین کنیم.
باید از حداکثر امکانات استفاده شود تا مسايل بهداشتی در هتل‌ها، اماکن اقامتی و کاروان‌های زیارتی تا حد بالایی تامین شود، چرا که تجربه نشان داده با این کار می‌توانیم تا حد قابل قبولی، جلوی آسیب‌ها و ضعف‌ها را بگیریم.
* رئيس كميسيون فرهنگي مجلس شورای اسلامی و نماینده مردم تهران
