"مشهد" پایتخت معنوی جهان اسلام

سیدجواد رفائی، رئیس حوزه هنری خراسان رضوی در گفت‌وگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) از خراسان رضوی، در خصوص تخصیص بودجه‌های فرهنگی و هنری استانی اظهار کرد: تا سال ۱۳۸۵ استان‌ها بودجه مستقلی برای مباحث فرهنگی و هنری نداشتند و از مرکز، هزینه‌های جاری خود را تأمین می‌کردند ولی از سال ۱۳۸۵ به بعد، در استانداری‌ها ردیف بودجه خاصی برای حوزه هنری استان‌ها مشخص کردند.

رفائی ابراز کرد: یکی از مسائل حوزه هنری این است که به صورت مرکزی مستقل تعریف شده و از ناحیه دولت بودجه مستقلی برای آن در نظر گرفته نشده است؛ البته سال گذشته توسط نمایندگان برای بودجه حوزه هنری تلاش بسیاری صورت گرفت اما نتیجه خاصی را در بر نداشت.

دولتی بودن؛ مشکل امروز حوزه فرهنگ و هنر

رئیس حوزه هنری خراسان رضوی به دیگر مشکل ما در بحث فرهنگ و هنر اشاره کرد و گفت: دولتی بودن در تمام جوانب موضوعات فرهنگی و هنری مشکل امروز کشور ماست زیرا مردم دغدغه‌ای برای رفع هزینه‌های فرهنگی ندارند، برای آن ارزش خاصی قائل نیستند و فقط به دنبال دریافت خدمات رایگان هستند؛ این در حالی است که باید میان دولت و ملت یک جریان فرهنگی مبتنی بر اقتصاد به راه افتد و مردم آماده شوند تا برای موضوعات فرهنگی هزینه کنند.

وی به دیگر مشکل حوزه فرهنگ و هنر پرداخت و افزود: بعد دیگر مشکلات حوزه فرهنگ و هنر، خلأ مشارکت خیّران در مباحث فرهنگی و هنری است لذا همانند خیّران مدرسه‌ساز که در کشورمان ساخت یک سوم مدارس را متقبل می‌شوند، این افراد باید به جریان‌های فرهنگ‌ساز مثل مجتمع‌های فرهنگی، سینمایی، تئاتر و ... یاری رسانند.

رفائی با بیان اینکه باید حوزه هنری و اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی متولی یک جریان اقتصادساز از حاشیه مباحث فرهنگی باشند، عنوان کرد: فرهنگ‌های اروپایی ـ آمریکایی که یک منشأ منحط دارند، بسیار در این زمینه موفق عمل کرد‌اند اما در مقابل کشور ما که داعیه اسلام دارد، همیشه به دنبال محصولات فرهنگی وارداتی رفته‌ است در حالی که ما باید در مسائل فرهنگی و هنری صادر کننده می‌بودیم ولی در این زمینه نتوانستیم حرفی برای گفتن داشته باشیم.

وی با ذکر نمونه‌هایی در این زمینه ادامه داد: به عنوان مثال در تولید عروسک باربی، هم جریان پول‌سازی و هم فرهنگ‌سازی در نظر گرفته شده بود و یا کتاب مثنوی معنوی مولانا در آمریکا یک فروش میلیاردی داشته و این بدان دلیل است که این کتاب جواب سؤالات مردم دنیا را می‌دهد بنابراین ما نیز به تبع این جریان باید به دنبال ایجاد جاذبه منطبق بر ارزش‌ها در کارهای فرهنگی خودمان باشیم.

رئیس حوزه هنری خراسان رضوی با بیان اینکه در حال حاضر بسیاری از فیلم‌های سینمایی کشور ما منطبق بر ارزش‌های حاکم بر جامعه نیستند، اضافه کرد: ما ذائقه‌های مردم را به سمت نامناسبی هدایت کردیم و همه اینها دست به دست هم داد تا یک مجموعه فرهنگ‌ساز نتواند کارکرد حقیقی خود را ارائه دهد.

وی در خصوص منابع درآمدی حوزه هنری در حال حاضر افزود: بودجه حوزه هنری، ۶.۵ برابر گذشته افزایش نشان می‌دهد اما هزینه‌ها نیز به تبع افزایش یافته‌اند به عنوان مثال در اولین دوره المان‌های شهری را حوزه هنری برگزار کرد اما امروز دیگر نمی‌توانیم در این قبیل موضوعات جایگاهی داشته باشیم.

رفائی با ابراز ناخشنودی از نامتناسب بودن وضع بودجه عمومی به نسبت جمعیت و وسعت خراسان رضوی بیان کرد: خواست مردم و مسئولان از نمایندگان مجلس آن است که سرانه بودجه استان مطابق شرایط جمعیتی و وسعت این استان تعیین شود زیرا در حال حاضر درصد بودجه به جمعیت و وسعت، شش درصد است که باید هشت درصد باشد.

نگاه به زائر به عنوان پتانسیل فرهنگ و هنر استان

وی یکی از مزیت‌های خراسان رضوی را وجود زائران میلیونی دانست و ابراز کرد: سالانه ۲۵ میلیون زائر به خراسان رضوی سفر می‌کنند که اگر هر کدام متوسط ۱۰ هزار تومان در اینجا هزینه کنند، حدود ۲۵ میلیارد تومان آورده در اختیار خواهیم داشت و از این مسیر بسیاری از محصولات فرهنگی و هنری را می‌توانیم تولید و عرضه کرده و بدین وسیله هم جنبه مالی و هم جنبه تبلیغات فرهنگی و مذهبی را پوشش دهیم.

رئیس حوزه هنری خراسان رضوی با بیان اینکه نگاه ما در مشهد به زائران تنها یک نگاه منفعتی و آنی است، بیان کرد: این در حالی است که باید در کنار مراکز تفریحی مانند موج‌های آبی، جذابیت مراکز فرهنگ‌ساز از جمله سینماها را افزایش دهیم و این امر تنها از راه برنامه‌ریزی و مدیریت صحیح میسر خواهد شد.

وی همچنین به مشکل مدیران و متولیان امر فرهنگ و هنر کشور ما اشاره کرد و گفت: متأسفانه مدیران ما به دنبال نتیجه و نمود آنی و به نفع سازمانی خود هستند ولی در مقابل نگاه ما بایستی ساختاری و زیربنایی باشد؛ طرح‌هایی که شاید دو یا چند سال بی‌نتیجه بمانند اما در درازمدت به خودکفایی و نتیجه‌بخشی می‌رسیم.

رفائی اکثر مجتمع‌های فرهنگی اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان رضوی را نامطلوب و کم‌استفاده خواند و ابراز کرد: امروز در دنیا به سمت مجموعه‌هایی می‌روند که کارکردی همه جانبه داشته باشد مثلا در کشور مالزی، مساجدی با یک معماری پر جاذبه و همه جانبه طراحی و ساخته می‌شوند که قابلیت‌های متعددی برای مراجعان آن دارد؛ ولی مساجد ما به دلیل خلأ در ایجاد جاذبه و تک بعدی بودن برای جوانان و عامه مردم، متروک و کم استفاده مانده‌اند.

طرح‌هایی بی‌نتیجه و نبود دغدغه حکومتی

وی به دو نمونه از طرح‌های بی‌نتیجه‌ حوزه هنری اشاره کرد و ادامه داد: طرح سمفونی دفاع مقدس از جمله طرح‌های در دست اقدام حوزه هنری است که ماه‌هاست بی‌نتیجه باقی مانده است؛ همچنین برای مراسم سال ۲۰۱۷ که مشهد به عنوان پایتخت معنوی جهان اسلام انتخاب شده است، طرح نمایش ورودی اجلاس را در نظر گرفته‌ایم، اما این ایده نیز تاکنون نتیجه خاصی منجر نشده است.

رئیس حوزه هنری خراسان رضوی به تحقق نیافتن مفاد چشم‌انداز فرهنگ عمومی در افق ۱۴۰۴ اشاره کرد و افزود: ما به بسیاری از اهداف این برنامه دست پیدا نمی‌کنیم چرا که از جمله نقاط تحقق آن، ساخت مساجد جذاب برای همه طبقات جامعه، سینما، تئاتر و ... است که ما در این زمینه بسیار ضعیف عمل کرده‌ایم.

وی در پایان با ابراز تأسف از وضعیت توسعه مجتمع‌های تجاری در کنار حرم مطهر رضوی بیان کرد: در شهر ما بازارها و مجتمع‌های تجاری در کنار سازه حرم رضوی، ما را از احساس معنوی بسیار دور کرده‌اند؛ در حالی که باید صدای اذان و قرآن شنیده شود و ما به سمت خدا و معنویت هشتمین امام سوق پیدا ‌کنیم.
انتهای پیام/