کد مطلب : ۱۰۲۲۴
چهره
درباره مصطفی ملکیان
مصطفی ملکیان، انديشمند، نويسنده، مترجم و ويراستار متون اخلاقی و دينی سال ۱۳۳۵ در شهرضای استان اصفهان متولد شد.
ملکیان تحصیل در رشته مهندسی مکانیک را در دانشگاه تبریز به سال ۱۳۵۲ آغاز کرد، اما دغدغه‌های فلسفی و كلامي وي را رها نكرد و سبب شد تا وي رشته فنی را رها و به سراغ فلسفه برود. او تحصیل در حوزه و دانشگاه را هم‌زمان پی گرفت.
ملكيان در سال ۱۳۶۵ در رشته فلسفه موفق به اخذ مدرک لیسانس شد و با اینکه تنها یک گام تا دفاع از پايان نامه كارشناسی ارشد فلسفه اسلامی دانشگاه تهران فاصله داشت از ادامه تحصيل انصراف داد. سپس به قم رفت و سالیانی نیز به تحصیل در حوزه علمیه قم پرداخت. وی از شاگردان موسسه امام خمينی(ره) بود كه زير نظر آيت‌الله محمد تقی مصباح یزدی اداره می‌شود و مدتی هم در اين موسسه به تدريس پرداخت. ويرايش كتاب «جامعه و تاريخ» آيت‌الله مصباح يزدی از نتايج اين همكاری است.
مدتی بعد به تهران عزیمت کرد. در قم از محضر بزرگانی چون آيت‌الله جوادی آملی، انصاری شیرازی و بهاءالدینی بهره برد.
وی اکنون به تدریس فلسفه در مراكز پژوهشی قم از جمله دفتر تبليغات اسلامی حوزه علميه قم و دانشگاه‌هایِ تهران اشتغال دارد و تابه‌حال چندين پایان نامه‌ی دانشگاهی با هدایت و مشاوره‌ی او به سرانجام رسیده است. روش وی در طرح مسائل فلسفی، تحلیلی و در محتوا وجودگرایانه است.
اما آنچه كه در چند سال اخير به وجه مميزه ملكيان از ديگر روشنفكران و اهل انديشه تبديل شده است، پي‌گيری مباحث معنوی در حوزه اخلاق و دين است كه برخی از ديدگاه‌هايش را در كتاب‌هايی چون معرفت و معنويت و يا راهی به رهايی و مهر ماندگار می‌توان جست و جو كرد.
به گفته ملكيان روشنفكران بايد به تقليل مرارت و تقرير حقيقت سرگرم باشند و گفته‌ای معروف دارد كه «من نه دل نگران سنّتم، نه دل نگران تجدّد، نه دل نگران تمدّن، نه دل نگران فرهنگ و نه دل نگران هيچ امر انتزاعی از اين قبیل. من دل نگران انسان‌های گوشت و خون‌داری هستم که می‌آیند، رنج می‌برند و می‌روند.»
«سعی کنيم که اولاَ: انسان‌ها هرچه بيشتر با حقیقت مواجهه يابند، به حقایق هرچه بیشتری دست يابند؛ ثانیاَ هرچه کمتر درد بکشند و رنج ببرند و ثالثاَ هرچه بیشتر به نیکی و نیکوکاری بگرایند و برای تحقّق اين سه هدف از هرچه سودمند می‌تواند بود بهره‌مند گردند، از دین گرفته تا علم، فلسفه، هنر، ادبیات و همه دستاوردهای بشری دیگر.»
راهی به رهایی، مشتاقی و مهجوری، مهر ماندگار، سیری در سپهر جان از جمله كتابهای ملكيان است كه عمدتا از سوي انتشارات نگاه معاصر به بازار كتاب عرضه شده است.
دو ترجمه نگریستن از ناکجا به هرکجا و زندگی گابريل مارسل هم از جمله آثاری است كه وی برگردان فارسي كرده است.
نگارش مقدمه‌های عالمانه بر برخي كتابهای حوزه كلام و اخلاق از ديگر فعاليت‌های فكری مصطفی ملكيان به شمار می‌رود.
ملكيان سخنرانی‌هاي متعددی در زمينه‌های گوناگون فكری و فرهنگی ايراد كرده است كه برخي از آنها به صورت كتاب هم انتشار يافته‌اند.
ازجمله اين آثار مجموعه‌ای ۴ جلدی تاريخ فلسفه است كه وی در كلاس‌های دانشگاهی بيان كرد و به صورت جزوه‌ای در شمارگانی محدود انتشار يافت كه بعدها با مخالفت ملكيان جمع آ‌وری شد. وی هم اينك سرگرم تكميل اين مجموعه و افزودن منابع و استنادات علمی به آن است
ملکیان تحصیل در رشته مهندسی مکانیک را در دانشگاه تبریز به سال ۱۳۵۲ آغاز کرد، اما دغدغه‌های فلسفی و كلامي وي را رها نكرد و سبب شد تا وي رشته فنی را رها و به سراغ فلسفه برود. او تحصیل در حوزه و دانشگاه را هم‌زمان پی گرفت.
ملكيان در سال ۱۳۶۵ در رشته فلسفه موفق به اخذ مدرک لیسانس شد و با اینکه تنها یک گام تا دفاع از پايان نامه كارشناسی ارشد فلسفه اسلامی دانشگاه تهران فاصله داشت از ادامه تحصيل انصراف داد. سپس به قم رفت و سالیانی نیز به تحصیل در حوزه علمیه قم پرداخت. وی از شاگردان موسسه امام خمينی(ره) بود كه زير نظر آيت‌الله محمد تقی مصباح یزدی اداره می‌شود و مدتی هم در اين موسسه به تدريس پرداخت. ويرايش كتاب «جامعه و تاريخ» آيت‌الله مصباح يزدی از نتايج اين همكاری است.
مدتی بعد به تهران عزیمت کرد. در قم از محضر بزرگانی چون آيت‌الله جوادی آملی، انصاری شیرازی و بهاءالدینی بهره برد.
وی اکنون به تدریس فلسفه در مراكز پژوهشی قم از جمله دفتر تبليغات اسلامی حوزه علميه قم و دانشگاه‌هایِ تهران اشتغال دارد و تابه‌حال چندين پایان نامه‌ی دانشگاهی با هدایت و مشاوره‌ی او به سرانجام رسیده است. روش وی در طرح مسائل فلسفی، تحلیلی و در محتوا وجودگرایانه است.
اما آنچه كه در چند سال اخير به وجه مميزه ملكيان از ديگر روشنفكران و اهل انديشه تبديل شده است، پي‌گيری مباحث معنوی در حوزه اخلاق و دين است كه برخی از ديدگاه‌هايش را در كتاب‌هايی چون معرفت و معنويت و يا راهی به رهايی و مهر ماندگار می‌توان جست و جو كرد.
به گفته ملكيان روشنفكران بايد به تقليل مرارت و تقرير حقيقت سرگرم باشند و گفته‌ای معروف دارد كه «من نه دل نگران سنّتم، نه دل نگران تجدّد، نه دل نگران تمدّن، نه دل نگران فرهنگ و نه دل نگران هيچ امر انتزاعی از اين قبیل. من دل نگران انسان‌های گوشت و خون‌داری هستم که می‌آیند، رنج می‌برند و می‌روند.»
«سعی کنيم که اولاَ: انسان‌ها هرچه بيشتر با حقیقت مواجهه يابند، به حقایق هرچه بیشتری دست يابند؛ ثانیاَ هرچه کمتر درد بکشند و رنج ببرند و ثالثاَ هرچه بیشتر به نیکی و نیکوکاری بگرایند و برای تحقّق اين سه هدف از هرچه سودمند می‌تواند بود بهره‌مند گردند، از دین گرفته تا علم، فلسفه، هنر، ادبیات و همه دستاوردهای بشری دیگر.»
راهی به رهایی، مشتاقی و مهجوری، مهر ماندگار، سیری در سپهر جان از جمله كتابهای ملكيان است كه عمدتا از سوي انتشارات نگاه معاصر به بازار كتاب عرضه شده است.
دو ترجمه نگریستن از ناکجا به هرکجا و زندگی گابريل مارسل هم از جمله آثاری است كه وی برگردان فارسي كرده است.
نگارش مقدمه‌های عالمانه بر برخي كتابهای حوزه كلام و اخلاق از ديگر فعاليت‌های فكری مصطفی ملكيان به شمار می‌رود.
ملكيان سخنرانی‌هاي متعددی در زمينه‌های گوناگون فكری و فرهنگی ايراد كرده است كه برخي از آنها به صورت كتاب هم انتشار يافته‌اند.
ازجمله اين آثار مجموعه‌ای ۴ جلدی تاريخ فلسفه است كه وی در كلاس‌های دانشگاهی بيان كرد و به صورت جزوه‌ای در شمارگانی محدود انتشار يافت كه بعدها با مخالفت ملكيان جمع آ‌وری شد. وی هم اينك سرگرم تكميل اين مجموعه و افزودن منابع و استنادات علمی به آن است
مرجع : همشهری آنلاین
