نمایش «حلقه» به نویسندگی و کارگردانی حمید ابراهیمی از یکشنبه گذشته اجرای عمومی خود را در تماشاخانه مهر حوزه هنری آغاز کرده است؛ نمایشی که پیشتر در بخش میهمان بیست و چهارمین جشنواره سراسری تئاتر «سوره ماه» اجرا شد.
«حلقه» داستان فردی به نام زبیر بن عاص از جنگاوران سپاه کوفه است که در قتال با سپاه امام حسین(ع) شرکت کرده و به ظاهر جزئی افرادی است که مستقیماً در به شهادت رسیدن سیدالشهداء(ع) نقش داشته است.
این نمایش مقطعی پس از واقعه عاشورا را روایت میکند که ابن عاص در برزخی قرار گرفته و در برابر شماتت و سرزنشهای همسرش صدیقه که از مریدان و محبان خاندان اهل بیت(ع) است گاه نادم و پشیمان از کرده خود است و گاه آنچه را که روی داده تبعیت از یزید، خلیفه مسلمین به زعم خود میداند که نهایت در این خوف و رجاء ابتدا همسر را به قتل میرساند و سپس دست به خودکشی میزند که البته به دست ابلیس که در روح و جسم او تجلی یافته این واقعه روی میدهد.
فضاسازی این نمایش که عمار تفتی در آن بازی قابل تأمل و تأثیرگذاری را ارائه میدهد «وهمگون» است و کارگردان به خوبی با استفاده از عناصری از جمله بازیگران صحنهیار توانسته حس و حالی را که ابن عاص و همسرش پس از مقاتل عاشورا بدان دچار شده ند تداعی کند.
«حلقه» به مثابه محدودهای تنگ و آتشین از حصار و غلبه ابلیس به فضای دراماتیک صحنه است که البته با استفاده از نورپردازی درست و ابزاری موجود در صحنه این نمایش توانسته کار خود را در انتقال شرایط ملتهب در صحنه به مخاطب به انجام برساند.
کارگردان در طراحی میزانسن صحنه متمسک به الگوی نمایش کلاسیک غربی شده است، حرکت بازیگران در صحنه ادای کلمات و دیالوگهای آنها با یکدیگر و همچنین تکگوییهایی که هر کدام از بازیگران در خلوت خود دارند اطلاعاتی جامع را از نقش آنها در بروز واقعه عاشورا به مخاطب میدهد.
بیان روان بازیگران با وجود آنکه گفتار این نمایش براساس زبان فاخر و آرگائیک نوشته شده است از جمله دیگر مزایای موجود در نمایش است و استخدام و گزینش به جای کلمات که با شیوه متداول دیالوگنویسی در حوزه نمایشهای آئینی و مذهبی متفاوت است و البته استفاده مبتکرانه از حلقه به عنوان یکی از آکساسوارهای صحنه که توانسته است در القای بسیاری از مفاهیم تصویری و فرم نمایشی مؤثر باشد.
طراحی لباس بازیگران امروزی است و در آن از المان و نشانههای لباسهای غربی و حتی شمشیر آخته در صحنههایی که به روایت کارزار میپردازد اثری نیست و به این واسطه تا اندازه زیادی توانسته است از عرف معمول و خنثی نمایشهای دینی و مذهبی که البته به برههای از تاریخ اشاره دارند خود را رها سازد.
با این تفاصیل باید گفت که « حلقه» به عنوان یک نمایش دینی بیشتر از آنکه به دنبال تهییج عواطف و احساسات مخاطب در روایت مستقیم و مو به موی رویدادهای منتهی به واقعه عاشورا باشد از طریق نقل داستانی فردی که البته بیشتر در پرداخت آن از عنصر تخیل نویسنده و کارگردان نمایش استفاده شده است سعی در پرداختی حماسی و جدی به وقایع خشن و مذبوحانهای دارد که پس از عاشورا سرانجام شوم همه آنهایی است که به قتال با حسین بن علی(ع) پرداختند.
یادآور میشود، نمایش«حلقه» هر روز ساعت 19 در تماشاخانه مهر روی صحنه میرود.