روایت تصویری نذر هر ماهه برای امام عصر(عج)

سفره‌های نذری جزء باورهای دینی عامه محسوب می‌شود ولی به نحوی تنگاتنگ با مذهب در ارتباط است و گویی آمیزه‌ای است از باور دینی و باور فرهنگی.

سفره‌های نذری فرهنگ قشر عظیمی از جامعه؛ یعنی زنان است؛ زنانی که هر چند ممکن است جایگاه و نقش سترگ آنان در جامعه مورد بی‌مهری قرار گیرند، اما همیشه همچون کوهی استوار پشتیبان خانواده خود بوده و هیچ‌گاه ناامید نمی‌‌شوند. آنان با رسوخ باورهای عمیق خود به طرق گوناگون در حل مشکلات خانواده‌شان پیشگام هستند. مادرانی که راز بقای خانواده و موفقیت فرزندانشان را در صبر و شکیبایی آنان می‌‌بینیم.

انسان همواره در طول تاریخ برای رسیدن به خواسته‌هایش از ابزارهای گوناگونی بهره برده و سعی کرده تا از مسیرهای مختلف به اهداف و خواسته های خود دست یابد، یکی از راهها که مردم معمولا برای رسیدن به خواسته‌های خود از آن استفاده می‌کنند، «نذر» است. مطابق با روایات اسلامی می توان گفت که نذر نوعی عبادت، دعا و درخواست از قادر متعال، خداوند تبارک و تعالی است.

برگزاری سفره‌های نذری توسط زنان نیز یکی از راه‌هایی است که مؤمنان بدان متوسل می‌شوند تا بتوانند راه‌گشای مشکلات لاینحل زندگیشان یا حاجات معنوی بزرگ باشند. در میان اعتقادات و آیین‌های اجتماعی، جامعه مذهبی ایران به‌ویژه زنان، برپایی سفره‌های نذری از اهمیت خاصی برخوردار بوده و می‌توان اذعان کرد که این مهم تقریبا خاص زنان است.

نذر برای سلامتی امام زمان(عجل الله تعالی فرجه الشریف) یکی از بالاترین و باارزش‌ترین انواع نذر است؛ این نیت هر ماه این بانوان را در کنار یکدیگر گردهم می‌آورد و با زمزمه یا اباصالح المهدی(عج) و قرائت قرآن و توسل به حضرت(عج) آش نذری درست می‌کنند.

اگرچه قرائت قرآن، ادعیه و ذکر توسل به اهل بیت(ع) و نذر در دین اسلام جایگاه رسمی و والایی دارد، اما سنت سفره‌های نذری آیینی است که رسمیت ندارد ولی مردم به آن ایمان داشته و از طریق این مراسم امیدها و آرزوهای خود از طریق اهل بیت(ع) به خداوند متعال پیوند می‌زنند.

سفره‌های نذری از یک سو به نوعی بیان امیدها و آرزوهای انسان و از سوی دیگر توسل و تبرک به نام اهل بیت(ع) است. اساسا از دیدگاه قرآن، نذر از جایگاه بسیار مهمی برخوردار است، باید گفت: در آیات قرآن به نذر تصریح شده است و بیان شده که خداوند از نذرهای مردم آگاه است. «و ما انفقتم من نفقد او نذرتم من نذر فان الله یعلمه». (سوره بقره، آیه ۲۷۰)

معمولا نوع خوراک‌هایی که در سفره‌های نذری به کار برده می‌شود، با ویژگی‌های اقلیمی و نوع فرآورده‌های هر منطقه هماهنگی دارد؛ مثلا ممکن است سفره حضرت ابوالفضل(ع) در تهران به نوعی و در شیراز به نوعی دیگر انداخته شود و اضافه بر وسایل و خوراکی‌های اصلی در سفره خوراکی‌های بومی شیراز نیز در آن قرار گیرد.

یعنی شخص نیازمند نذر می‌کند که اگر آرزویش برآورده شد سفره بیندازد. پس مهم‌ترین علت برگزاری این مراسم وجود یک نیاز و امید به وساطت اهل بیت(ع) است.

یکی از کارکردهای مهم سفره‌ها همبستگی و وفاق در بین زنان است. زیرا کارها در این مراسم به صورت گروهی انجام می‌پذیرد. اگر زنی مشکل داشته باشد همه در حل آن مشکل خود را مسئول می‌دانند.

صاحب نذر نه تنها از ادای نذر خود اظهار رضایت می‌کند بلکه از این که توانسته گروهی از زنان را انسجام دهد و باعث گره‌گشایی احتمالی مشکل آنان در آینده شود، احساس شادمانی می‌کند.

آیین سفره‌های نذری جزء فرهنگ عامه(فولکلور) است که از باورها، رفتارها، گفتارها و کردارهای گروهی که سینه به سینه منتقل شده نشئت می‌گیرد و الزاما دارای پشتوانه علمی نیست.

برخی از سفره‌های نذری عبارتند از: سفره امام زمان(عج)، سفره حضرت رقیه(س)، سفره حضرت ابوالفضل(ع)، سفره امام حسن(ع)، سفره حضرت فاطمه(س)، سفره حضرت زینب(س)، سفره پنج تن (آل عبا)، سفره حضرت ابراهیم(ع)، سفره حضرت خضر(ع)، سفره بی‌بی سه‌شنبه