کد مطلب : ۱۸۳۳۱
توصیه‌های رهبر معظم انقلاب به جامعه مداحان چه بود؟
بیانات رهبر معظم انقلاب اسلامى در سالروز ولادت با سعادت حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها توصیههایى اساسى به مداحان و ذاکران اهل بیت عصمت و طهارت را در خود جاى داده بود. در این سخنان، رهبر معظم انقلاب اولاً به درس بزرگ زندگى اولیاء الهى از جمله حضرت زهرا سلام الله علیها که همان تلاش و کوشش و پاک زندگىکردن است، پرداختند و سپس به مسؤولیت سنگینى که امروز جامعه مداحان کشور بر عهده دارند اشاره کردند.
با افزایش اثرگذارى جامعه مداحان و گستردهشدن این هنر دینى در کشور، مسؤولیت این قشر نیز دو چندان شده است و از اینروست که اگر جامعه مداحان کشور بتوانند مسؤولیت خویش را در این هنر منحصر به فرد شیعى انجام دهند و چنانکه باید به لوازم و نتایج این رسانه شیعى پایبند باشند، مىتوانند تحولى اساسى در سطح کشور ایجاد کنند و بسیارى از برنامههاى دشمن را خنثى سازند.
دشمنى که به این امید بسته است که از الگوشدن جامعه شیعى در جهان اسلام و غیر آن جلوگیرى کند. توصیه دیگر معظم له به مداحان این بود که جلسات آنها جلسات رعایت وحدت و تأکید بر آن باشد و از وحدتشکنى و تکمیل پازل دشمن خوددارى کنند و هرگونه کینهورزى و تحریک تعصبات را نوعى صدمه به مذهب حقه شیعه و تضعیف تبلیغات دینى بدانند.
توصیه مهم دیگر رهبر معظم انقلاب به مداحان کشور این بود که در همه کارهایى که در مجالس‌شان صورت مىگیرد، حدود شرعى را بهطورکامل رعایت نمایند و اجازه ندهند هیچ کارى که از ضوابط شرعى خارج است، در این مجالس دینى صورت گیرد. توصیه مهم دیگر معظم له این است که مداحان اهل بیت عصمت و طهارت تلاش کنند که هر کلمه از شعر مدحى و مرثیهاى که مىخوانند، آموزنده و عمل به مسؤولیت مهمى باشد که بر عهده گرفتهاند. متن حاضر به اختصار هرچه تمام‌تر به تشریح محورهاى اصلى بیانات معظم له در این دیدار مىپردازد.
مسؤولیّت سنگینى که امروز جامعهى مدّاحان بر عهده دارد
با افزایش میزان گرایش به مجالس مداحى و اثرگذارى هنر دینى و شیعى مداحى در جامعه ما، میزان مسؤولیت مداحان نیز افزایش یافته است. از همینروست که رهبر معظم انقلاب یکى از اصلىترین تذکرات خویش را به همین موضوع اختصاص دادند و خاطرنشان ساختند: «آنچه من در این جلسه مناسب است عرض بکنم - بیش از مطالب دیگر - مربوط مى‌شود به مسؤولیّت سنگینى که امروز جامعهى مدّاحان بر عهده دارد و بر دوش دارد. برادران عزیز! این سنّت مدّاحى، شیوهى مدّاحى و ستایش‌گرى خاندان پیغمبر - که افتخار بزرگى است - در بین جامعهى ما خوشبختانه رواج پیدا کرده است، ریشهدار شده است، قبلها بود، امّا محدود بود؛ امروز این سفره، گسترده شده است؛ این میدان، باز شده است. افراد زیادى - هزاران نفر - امروز در سرتاسر کشور با استفاده از ذوق و هنر و انواع و اقسام شیوههاى بیانى، در این عرصه مشغول فعّالیّت‌اند؛ خب، این مى‌شود یک فرصت. هر فرصتى همراه است با یک مسؤولیّت؛ وقتى شما نتوانید با کسانى مخاطبه بکنید، مسؤولیّت‌تان در یک حد است؛ وقتى توانستید مخاطبه کنید، طبعاً فراتر از حدّ شخصى و بهاندازهى حوزهى توان تَخاطُب، مسؤولیّت گسترش پیدا مى‌کند. شما که مىتوانید با مردم حرف بزنید، با هنرِ شعر و صدا و آهنگ مىتوانید با مردم مخاطبه کنید، این مسؤولیّتآور است.»
اگر جامعه مدّاح کشور بتواند مسؤولیّت خود را ادا کند، تحوّلى در سطح کشور اتّفاق مىافتد
بر این اساس مداحان باید مسؤولیت خود را درک کرده و به اقتضاى آن عمل کنند. «همهى این فرصتها و امکانات، همراه خود داراى یک مسؤولیّتى هستند؛ این مسؤولیّت را باید خوب بتوانید ادا کنید. اگر جامعهى مدّاح کشور آنچنانکه شایستهى این رُتبَت و این مقام است بتواند مسؤولیّت خود را ادا کند، تحوّلى در سطح کشور اتّفاق مىافتد. من مکرّر عرض کردم، گاهى یک قطعهى شعر که شما در یک مجلسى مىخوانید، آن را خوب ادا مىکنید، وقتى یک قطعهى پر مغزِ خوشمضمونِ آموزشدهنده و آموزندهاى است، گاهى از یک سخنرانى دو ساعته، سه ساعتهى ما تأثیر آن بیشتر است؛ گاهى اینجور است؛ خب، این خیلى فرصت خوبى است. اگر این هزاران عنصر ستایشگر و مدّاح و خوانندهى مذهبى که در سراسر کشور، در مجالس، در محافل، با مردم مخاطبه مىکنند و مىخوانند، حدود و ضوابط اینکار بزرگ را درست رعایت بکنند، شما ببینید چه اتّفاقى مىافتد.»
دشمن براى الگونشدن جامعه شیعه و معارف شیعه در دنیاى اسلام تلاش مى‌کند
یکى از مسائلى که اهمیت کار و مسؤولیت مداحان را افزایش مىدهد، این است که دشمن در همین زمینه و با استفاده از ابزارهاى مختلف در حال تلاش علیه تشیع است. در حالىکه دشمنان ما از ابزارهاى مختلفى براى تخریب تشیع استفاده مىکنند، لازم است جامعه مداحان با اثرگذارى و وسعت مخاطبى که پیدا کرده است، از تشیع در برابر دشمن دفاع کند و دفاع از تشیع به رعایت همه جوانب این مسأله بستگى دارد. دفاع از تشیع این نیست که جاهلانه به کارهایى دست بزنیم که طرح دشمن را کامل مى‌کند و او را در رسیدن به اهدافش تقویت مى‌کند. وقتى دشمن تلاش مى‌کند چهره شیعه را دشمن همه فرق اسلامى جلوه دهد و مىکوشد تا با چنین دشمنىهایى جلوى الگوشدن شیعیان را بگیرد، بدترین کار و صدمهزدن به شیعه آن است که کسى خیال کند که دفاع از تشیع با ایجاد درگیرى با دیگر فرق اسلامى رخ مىدهد. «دشمنان ما از صدها وسیله، با صدها زبان، با انواع و اقسام کارها، در صدد تخریب اعتقاد، تخریب عمل، تخریب مسیر هستند؛ در نظام جمهورى اسلامى در درجهى اوّل و در دنیاى اسلام در درجهى بعد. خیلى از آحاد مردم مىفهمند، مىبینند، مىدانند کارهایى را که دشمن دارد مى‌کند، کانالهاى تلویزیونى، شبکههاى رادیویى، انواع و اقسام شیوههاى ارتباطى جدید الکترونیکى و غیره؛ یک چیزهایى هم هست که ما بیشتر اطّلاع پیدا مىکنیم، آحاد مردم نمی‌دانند چه کارهاى پیچیدهاى دارد در کشور ما انجام مىگیرد براى انحراف افکار آحاد مردم ما، براى تغییر مسیر حرکت این ملّت، براى به زانو درآوردن اسلام، براى الگونشدن جامعهى شیعه و معارف شیعه در دنیاى اسلام، خیلى کارها دارد مى‌شود.»
اگر مداحى، وحدتشکن باشد، این فرصت را از دست دادهایم
«در مقابلِ این تلاشى که دشمن مى‌کند، ما امکانات منحصربهفردى داریم... یکى از آنها همین جامعهى مدّاح‌اند. این مخاطبهى چهرهبهچهره و روبهرو و استفادهى از ابزار هنر براى انتقال مفاهیم به مخاطبین در شکل انبوه آن - یعنى بحث دو نفر و سه نفر و ده نفر مدّاح نیست؛ هزاران نفر در سطح کشور اینکار را مىکنند - یکى از وسایل منحصربهفردى است که ما داریم، آنها ندارند. این منبرها یکى از آن وسایل منحصربهفرد است؛ این مجالس روضهخوانى همینجور؛ این هیئات مذهبى همینجور. اگر محتوا و مضمون منبرهاى ما، مدّاحىهاى ما، هیئتهاى ما، نوحهخوانىهاى ما، محتوا و مضمون شایستهاى باشد، هیچ وسیلهاى نمىتواند با آنها مواجهه و مقابله بکند، یعنى کاملاً منحصربهفرد است؛ ببینید، فرصت، این است؛ این فرصت را نباید ضایع کرد؛ این امکان را نباید از دست داد. بدتر از ازدستدادن این فرصت، این است که ما آن را در راه بد مصرف کنیم. اگر جلسهى مذهبى ما و خوانندگى و مدّاحى ما یا منبر ما به این نتیجه منتهى بشود از پاى منبر، بىاعتقاد به آینده و ناامید از آینده بلند شوند، ما این فرصت را هدر دادهایم و کفران کردهایم این نعمت را؛ اگر از پاى منبر ما یا مدّاحى ما مردم درحالى بلند شوند که هیچگونه آگاهى نسبت به وضع خودشان و وظایف خودشان پیدا نکرده باشند، ما این فرصت را از دست دادهایم؛ اگر خداىنکرده جلسات ما، جلسات وحدتشکن باشد، این فرصت را از دست دادهایم؛ اگر کیفیّت حرفزدن ما یا مضمون حرفهاى ما جورى باشد که دشمنان ما را در هدفهایشان موفّق بکند، ما این نعمت الهى را - «بَدَّلوا نِعمَتَ اللهِ کُفراً» - تبدیل کردهایم به نقمت؛ اینرا باید مواظب بود، باید مراقب بود.»
نباید کینهورزىهاى مذهبى را زیاد کرد
«بارها ما گفتهایم، براى آدمهاى آگاه و مطّلع از اوضاع جهان و جهان اسلام هم این مثل روز روشن است که امروز اختلافات مذهبى در میان مسلمانان، یک وسیله و برگهاى است در دست دشمنان ما. یک شمشیر در دست دشمنان ما، همین اختلافات مذهبى است. علنىکردن اختلافات، صریحکردن مخالفتهاى اعتقادى، به زبان آوردن مطالبى که کینه‌ها را برمىافروزد، یکى از وسایلى است که دشمن ما از آن بیشترین استفاده را دارد مى‌کند. حالا اگر ما جورى عمل بکنیم که این مقصود دشمن برآورده بشود، این «بَدَّلوا نِعمَتَ اللهِ کُفراً» است. در جلسات نباید کینهورزىهاى مذهبى را زیاد کرد؛ این را چقدر باید تکرار کرد؟ بارها تکرار کردهایم؛ بعضى حاضر نیستند گوش کنند. شما اگر بخواهید آن کسى را که موافق مذهب شما نیست و عقیدهى حقّ شما را قبول ندارد هدایت کنید، چه کار مىکنید؟ اوّل شروع مىکنید به مقدّسات او بدگویى کردن و دشنامدادن؟ اینکه بهکلّى او را از شما دور خواهد کرد و امید هدایت او را به صفر خواهد رساند. راه اینکار این نیست.»
خروج از حدود ضوابط شرع ممنوع است
توصیه مهم دیگر رهبر معظم انقلاب اسلامى به جامعه مداحان، حفظ حدود و ضوابط شرعى است. وقتى کسى قرار است بهعنوان مداح اهل بیت عصمت و طهارت شناخته شود، زشتترین چیزها براى او این است که در عمل خود مخالف شرعى عمل کند که اهل بیت به آن دستور دادهاند. از آن زشتتر این است که در همان مجلسى که قرار است در آن اهل بیت عصمت و طهارت بزرگ داشته شوند، خلاف شرع رخ دهد. خلاف شرع در هرجایى بد است و در مجلس اهل بیت بدتر. این اهانت به اهل بیت است که در مجلسى که به نام آنها برگزار مى‌شود، خداى ناکرده کارهایى صورت گیرد که علیه شریعت اسلامى باشند. یعنى علیه آنچیزى باشند که اهل بیت عصمت و طهارت جان خود را براى حفظ آن دادند و براى حفظ آن سختىها تحمل کردند و همه این مصیبتها و مشکلاتى که براى اهل بیت پیدا شد، بهخاطر این بود که آنها بهدنبال احیاى اسلام و حفظ ضوابط آن بودند. از اینروست که اگر محیط‌هاى مراسم مذهبى گرفتار آفت خلاف شرع شود، برگزارى این جلسات نقض غرض خواهد بود. به تعبیر معظم له: «در محیط‌هاى مراسم مذهبى، مراقب باشید هیچ کارى که از حدود ضوابط شرع ممکن است بیرون برود، رخ ندهد؛ این را مراقبت کنید. محیط مدّاحى و خوانندگى دینى، یک محیط پاک و مطهّرى است؛ نگذاریم آلودگىهایى که متأسّفانه در دنیاى هنر در بین مردمان بىقید و بىمبالات رواج پیدا کرده است، به محیط هنر اسلامى و مذهبى در محیط‌هاى مذهبى رسوخ و نفوذ کند؛ اینرا مراقب باشید. محیط، محیط پاکیزه، طیّب، طاهر، همراه با عفّت؛ اینجور محیطى باید باشد محیطى که ما در آنجا معارف اسلامى را مىخواهیم با زبان شعر بیان کنیم.»
هر کلمه آن آموزنده باشد
توصیه نهایى رهبر معظم انقلاب به مداحان اهل بیت عصمت و طهارت علیهم السلام این بود که بهصورت حداکثرى از امکان بیان خویش در جهت رشددادن مخاطب استفاده کنند: «سعى کنیم آنچه را بهعنوان مضمون و محتوا در شعر خودمان مىگنجانیم، هر کلمهى آن آموزنده باشد. فرق نمىکند؛ گاهى مصیبت است، گاهى مدح است؛ همهى اینها مىتواند جورى انتخاب بشود که آموزنده باشد... این سنّت نوحهخوانى و رفتارهایى که در نوحهخوانى انجام مىگیرد، کارهاى بسیار مهمّى است؛ اینها استثنائىِ جامعهى شیعه است، یعنى مخصوص ما است؛ در جاهاى دیگر، به این شکل در مراسم مذهبى وجود ندارد؛ این از امتیازات ما است؛ این را باید پرمحتوا کرد، پرمضمون کرد. به این چیزها اگر انشاءالله توجّه بشود، جامعهى مدّاح، یکى از اثرگذارترین پیشروان اصلاح در نظام فکرى و عملى جامعهى ایران خواهد بود و این مىتواند تحقّق پیدا کند، کما اینکه الان هم در هرجایى که انسان مشاهده مى‌کند که مدّاح با مسؤولیّتى، متعهّدى، شعر درست را، شعر خوب را، با شیوهى درست اجرا مى‌کند، واقعاً اثر مىگذارد، مخاطبین خودش را بیدار مى‌کند، آگاه مى‌کند؛ و این از آن کارهایى است که هیچ صدقهى جاریهاى معلوم نیست به این اندازه بتواند ارزش پیدا کند در پیشبرد جامعه؛ پیش خداى متعال کمتر کارى است که اینهمه بتواند انسان براى آن ارزشگذارى بکند؛ خیلى کار مهمّى است.»
با افزایش اثرگذارى جامعه مداحان و گستردهشدن این هنر دینى در کشور، مسؤولیت این قشر نیز دو چندان شده است و از اینروست که اگر جامعه مداحان کشور بتوانند مسؤولیت خویش را در این هنر منحصر به فرد شیعى انجام دهند و چنانکه باید به لوازم و نتایج این رسانه شیعى پایبند باشند، مىتوانند تحولى اساسى در سطح کشور ایجاد کنند و بسیارى از برنامههاى دشمن را خنثى سازند.
دشمنى که به این امید بسته است که از الگوشدن جامعه شیعى در جهان اسلام و غیر آن جلوگیرى کند. توصیه دیگر معظم له به مداحان این بود که جلسات آنها جلسات رعایت وحدت و تأکید بر آن باشد و از وحدتشکنى و تکمیل پازل دشمن خوددارى کنند و هرگونه کینهورزى و تحریک تعصبات را نوعى صدمه به مذهب حقه شیعه و تضعیف تبلیغات دینى بدانند.
توصیه مهم دیگر رهبر معظم انقلاب به مداحان کشور این بود که در همه کارهایى که در مجالس‌شان صورت مىگیرد، حدود شرعى را بهطورکامل رعایت نمایند و اجازه ندهند هیچ کارى که از ضوابط شرعى خارج است، در این مجالس دینى صورت گیرد. توصیه مهم دیگر معظم له این است که مداحان اهل بیت عصمت و طهارت تلاش کنند که هر کلمه از شعر مدحى و مرثیهاى که مىخوانند، آموزنده و عمل به مسؤولیت مهمى باشد که بر عهده گرفتهاند. متن حاضر به اختصار هرچه تمام‌تر به تشریح محورهاى اصلى بیانات معظم له در این دیدار مىپردازد.
مسؤولیّت سنگینى که امروز جامعهى مدّاحان بر عهده دارد
با افزایش میزان گرایش به مجالس مداحى و اثرگذارى هنر دینى و شیعى مداحى در جامعه ما، میزان مسؤولیت مداحان نیز افزایش یافته است. از همینروست که رهبر معظم انقلاب یکى از اصلىترین تذکرات خویش را به همین موضوع اختصاص دادند و خاطرنشان ساختند: «آنچه من در این جلسه مناسب است عرض بکنم - بیش از مطالب دیگر - مربوط مى‌شود به مسؤولیّت سنگینى که امروز جامعهى مدّاحان بر عهده دارد و بر دوش دارد. برادران عزیز! این سنّت مدّاحى، شیوهى مدّاحى و ستایش‌گرى خاندان پیغمبر - که افتخار بزرگى است - در بین جامعهى ما خوشبختانه رواج پیدا کرده است، ریشهدار شده است، قبلها بود، امّا محدود بود؛ امروز این سفره، گسترده شده است؛ این میدان، باز شده است. افراد زیادى - هزاران نفر - امروز در سرتاسر کشور با استفاده از ذوق و هنر و انواع و اقسام شیوههاى بیانى، در این عرصه مشغول فعّالیّت‌اند؛ خب، این مى‌شود یک فرصت. هر فرصتى همراه است با یک مسؤولیّت؛ وقتى شما نتوانید با کسانى مخاطبه بکنید، مسؤولیّت‌تان در یک حد است؛ وقتى توانستید مخاطبه کنید، طبعاً فراتر از حدّ شخصى و بهاندازهى حوزهى توان تَخاطُب، مسؤولیّت گسترش پیدا مى‌کند. شما که مىتوانید با مردم حرف بزنید، با هنرِ شعر و صدا و آهنگ مىتوانید با مردم مخاطبه کنید، این مسؤولیّتآور است.»
اگر جامعه مدّاح کشور بتواند مسؤولیّت خود را ادا کند، تحوّلى در سطح کشور اتّفاق مىافتد
بر این اساس مداحان باید مسؤولیت خود را درک کرده و به اقتضاى آن عمل کنند. «همهى این فرصتها و امکانات، همراه خود داراى یک مسؤولیّتى هستند؛ این مسؤولیّت را باید خوب بتوانید ادا کنید. اگر جامعهى مدّاح کشور آنچنانکه شایستهى این رُتبَت و این مقام است بتواند مسؤولیّت خود را ادا کند، تحوّلى در سطح کشور اتّفاق مىافتد. من مکرّر عرض کردم، گاهى یک قطعهى شعر که شما در یک مجلسى مىخوانید، آن را خوب ادا مىکنید، وقتى یک قطعهى پر مغزِ خوشمضمونِ آموزشدهنده و آموزندهاى است، گاهى از یک سخنرانى دو ساعته، سه ساعتهى ما تأثیر آن بیشتر است؛ گاهى اینجور است؛ خب، این خیلى فرصت خوبى است. اگر این هزاران عنصر ستایشگر و مدّاح و خوانندهى مذهبى که در سراسر کشور، در مجالس، در محافل، با مردم مخاطبه مىکنند و مىخوانند، حدود و ضوابط اینکار بزرگ را درست رعایت بکنند، شما ببینید چه اتّفاقى مىافتد.»
دشمن براى الگونشدن جامعه شیعه و معارف شیعه در دنیاى اسلام تلاش مى‌کند
یکى از مسائلى که اهمیت کار و مسؤولیت مداحان را افزایش مىدهد، این است که دشمن در همین زمینه و با استفاده از ابزارهاى مختلف در حال تلاش علیه تشیع است. در حالىکه دشمنان ما از ابزارهاى مختلفى براى تخریب تشیع استفاده مىکنند، لازم است جامعه مداحان با اثرگذارى و وسعت مخاطبى که پیدا کرده است، از تشیع در برابر دشمن دفاع کند و دفاع از تشیع به رعایت همه جوانب این مسأله بستگى دارد. دفاع از تشیع این نیست که جاهلانه به کارهایى دست بزنیم که طرح دشمن را کامل مى‌کند و او را در رسیدن به اهدافش تقویت مى‌کند. وقتى دشمن تلاش مى‌کند چهره شیعه را دشمن همه فرق اسلامى جلوه دهد و مىکوشد تا با چنین دشمنىهایى جلوى الگوشدن شیعیان را بگیرد، بدترین کار و صدمهزدن به شیعه آن است که کسى خیال کند که دفاع از تشیع با ایجاد درگیرى با دیگر فرق اسلامى رخ مىدهد. «دشمنان ما از صدها وسیله، با صدها زبان، با انواع و اقسام کارها، در صدد تخریب اعتقاد، تخریب عمل، تخریب مسیر هستند؛ در نظام جمهورى اسلامى در درجهى اوّل و در دنیاى اسلام در درجهى بعد. خیلى از آحاد مردم مىفهمند، مىبینند، مىدانند کارهایى را که دشمن دارد مى‌کند، کانالهاى تلویزیونى، شبکههاى رادیویى، انواع و اقسام شیوههاى ارتباطى جدید الکترونیکى و غیره؛ یک چیزهایى هم هست که ما بیشتر اطّلاع پیدا مىکنیم، آحاد مردم نمی‌دانند چه کارهاى پیچیدهاى دارد در کشور ما انجام مىگیرد براى انحراف افکار آحاد مردم ما، براى تغییر مسیر حرکت این ملّت، براى به زانو درآوردن اسلام، براى الگونشدن جامعهى شیعه و معارف شیعه در دنیاى اسلام، خیلى کارها دارد مى‌شود.»
اگر مداحى، وحدتشکن باشد، این فرصت را از دست دادهایم
«در مقابلِ این تلاشى که دشمن مى‌کند، ما امکانات منحصربهفردى داریم... یکى از آنها همین جامعهى مدّاح‌اند. این مخاطبهى چهرهبهچهره و روبهرو و استفادهى از ابزار هنر براى انتقال مفاهیم به مخاطبین در شکل انبوه آن - یعنى بحث دو نفر و سه نفر و ده نفر مدّاح نیست؛ هزاران نفر در سطح کشور اینکار را مىکنند - یکى از وسایل منحصربهفردى است که ما داریم، آنها ندارند. این منبرها یکى از آن وسایل منحصربهفرد است؛ این مجالس روضهخوانى همینجور؛ این هیئات مذهبى همینجور. اگر محتوا و مضمون منبرهاى ما، مدّاحىهاى ما، هیئتهاى ما، نوحهخوانىهاى ما، محتوا و مضمون شایستهاى باشد، هیچ وسیلهاى نمىتواند با آنها مواجهه و مقابله بکند، یعنى کاملاً منحصربهفرد است؛ ببینید، فرصت، این است؛ این فرصت را نباید ضایع کرد؛ این امکان را نباید از دست داد. بدتر از ازدستدادن این فرصت، این است که ما آن را در راه بد مصرف کنیم. اگر جلسهى مذهبى ما و خوانندگى و مدّاحى ما یا منبر ما به این نتیجه منتهى بشود از پاى منبر، بىاعتقاد به آینده و ناامید از آینده بلند شوند، ما این فرصت را هدر دادهایم و کفران کردهایم این نعمت را؛ اگر از پاى منبر ما یا مدّاحى ما مردم درحالى بلند شوند که هیچگونه آگاهى نسبت به وضع خودشان و وظایف خودشان پیدا نکرده باشند، ما این فرصت را از دست دادهایم؛ اگر خداىنکرده جلسات ما، جلسات وحدتشکن باشد، این فرصت را از دست دادهایم؛ اگر کیفیّت حرفزدن ما یا مضمون حرفهاى ما جورى باشد که دشمنان ما را در هدفهایشان موفّق بکند، ما این نعمت الهى را - «بَدَّلوا نِعمَتَ اللهِ کُفراً» - تبدیل کردهایم به نقمت؛ اینرا باید مواظب بود، باید مراقب بود.»
نباید کینهورزىهاى مذهبى را زیاد کرد
«بارها ما گفتهایم، براى آدمهاى آگاه و مطّلع از اوضاع جهان و جهان اسلام هم این مثل روز روشن است که امروز اختلافات مذهبى در میان مسلمانان، یک وسیله و برگهاى است در دست دشمنان ما. یک شمشیر در دست دشمنان ما، همین اختلافات مذهبى است. علنىکردن اختلافات، صریحکردن مخالفتهاى اعتقادى، به زبان آوردن مطالبى که کینه‌ها را برمىافروزد، یکى از وسایلى است که دشمن ما از آن بیشترین استفاده را دارد مى‌کند. حالا اگر ما جورى عمل بکنیم که این مقصود دشمن برآورده بشود، این «بَدَّلوا نِعمَتَ اللهِ کُفراً» است. در جلسات نباید کینهورزىهاى مذهبى را زیاد کرد؛ این را چقدر باید تکرار کرد؟ بارها تکرار کردهایم؛ بعضى حاضر نیستند گوش کنند. شما اگر بخواهید آن کسى را که موافق مذهب شما نیست و عقیدهى حقّ شما را قبول ندارد هدایت کنید، چه کار مىکنید؟ اوّل شروع مىکنید به مقدّسات او بدگویى کردن و دشنامدادن؟ اینکه بهکلّى او را از شما دور خواهد کرد و امید هدایت او را به صفر خواهد رساند. راه اینکار این نیست.»
خروج از حدود ضوابط شرع ممنوع است
توصیه مهم دیگر رهبر معظم انقلاب اسلامى به جامعه مداحان، حفظ حدود و ضوابط شرعى است. وقتى کسى قرار است بهعنوان مداح اهل بیت عصمت و طهارت شناخته شود، زشتترین چیزها براى او این است که در عمل خود مخالف شرعى عمل کند که اهل بیت به آن دستور دادهاند. از آن زشتتر این است که در همان مجلسى که قرار است در آن اهل بیت عصمت و طهارت بزرگ داشته شوند، خلاف شرع رخ دهد. خلاف شرع در هرجایى بد است و در مجلس اهل بیت بدتر. این اهانت به اهل بیت است که در مجلسى که به نام آنها برگزار مى‌شود، خداى ناکرده کارهایى صورت گیرد که علیه شریعت اسلامى باشند. یعنى علیه آنچیزى باشند که اهل بیت عصمت و طهارت جان خود را براى حفظ آن دادند و براى حفظ آن سختىها تحمل کردند و همه این مصیبتها و مشکلاتى که براى اهل بیت پیدا شد، بهخاطر این بود که آنها بهدنبال احیاى اسلام و حفظ ضوابط آن بودند. از اینروست که اگر محیط‌هاى مراسم مذهبى گرفتار آفت خلاف شرع شود، برگزارى این جلسات نقض غرض خواهد بود. به تعبیر معظم له: «در محیط‌هاى مراسم مذهبى، مراقب باشید هیچ کارى که از حدود ضوابط شرع ممکن است بیرون برود، رخ ندهد؛ این را مراقبت کنید. محیط مدّاحى و خوانندگى دینى، یک محیط پاک و مطهّرى است؛ نگذاریم آلودگىهایى که متأسّفانه در دنیاى هنر در بین مردمان بىقید و بىمبالات رواج پیدا کرده است، به محیط هنر اسلامى و مذهبى در محیط‌هاى مذهبى رسوخ و نفوذ کند؛ اینرا مراقب باشید. محیط، محیط پاکیزه، طیّب، طاهر، همراه با عفّت؛ اینجور محیطى باید باشد محیطى که ما در آنجا معارف اسلامى را مىخواهیم با زبان شعر بیان کنیم.»
هر کلمه آن آموزنده باشد
توصیه نهایى رهبر معظم انقلاب به مداحان اهل بیت عصمت و طهارت علیهم السلام این بود که بهصورت حداکثرى از امکان بیان خویش در جهت رشددادن مخاطب استفاده کنند: «سعى کنیم آنچه را بهعنوان مضمون و محتوا در شعر خودمان مىگنجانیم، هر کلمهى آن آموزنده باشد. فرق نمىکند؛ گاهى مصیبت است، گاهى مدح است؛ همهى اینها مىتواند جورى انتخاب بشود که آموزنده باشد... این سنّت نوحهخوانى و رفتارهایى که در نوحهخوانى انجام مىگیرد، کارهاى بسیار مهمّى است؛ اینها استثنائىِ جامعهى شیعه است، یعنى مخصوص ما است؛ در جاهاى دیگر، به این شکل در مراسم مذهبى وجود ندارد؛ این از امتیازات ما است؛ این را باید پرمحتوا کرد، پرمضمون کرد. به این چیزها اگر انشاءالله توجّه بشود، جامعهى مدّاح، یکى از اثرگذارترین پیشروان اصلاح در نظام فکرى و عملى جامعهى ایران خواهد بود و این مىتواند تحقّق پیدا کند، کما اینکه الان هم در هرجایى که انسان مشاهده مى‌کند که مدّاح با مسؤولیّتى، متعهّدى، شعر درست را، شعر خوب را، با شیوهى درست اجرا مى‌کند، واقعاً اثر مىگذارد، مخاطبین خودش را بیدار مى‌کند، آگاه مى‌کند؛ و این از آن کارهایى است که هیچ صدقهى جاریهاى معلوم نیست به این اندازه بتواند ارزش پیدا کند در پیشبرد جامعه؛ پیش خداى متعال کمتر کارى است که اینهمه بتواند انسان براى آن ارزشگذارى بکند؛ خیلى کار مهمّى است.»
مرجع : تسنیم
