کد مطلب : ۱۵۳۱۷
ويژگی مداح و مدح در گفت‌وگو با يك پيرغلام حسينی
مردم‌شناسی: حاج علیرضا ترابی معتقد است: ذكر اهل بیت(ع) ذكر خداست و مردم باید از طریق اهل بیت، خدا را ستایش كنند و این وظیفه مداح است كه در ذكر مصیبت، اخلاص و تقوا داشته باشد و به گفته‌ها و سروده‌های خود عمل نماید.
یك پیرغلام حسینی و ذاكر ۸۰ ساله ابا عبدالله الحسین(ع) خود را این‌گونه معرفی می‌كند: اسمم علیرضا، شهرتم ترابی است و در بین مداحان، چون علی بزرگ زیاد است، من معروف به علی كوچك و البته كوچك همه هستم. از ۸ سالگی در كنار برادر مرحومم ملا حسین ترابی كه مكتب‌دار بود نوكری ابا عبدالله را شروع كردم و تاكنون كه ۸۰ سال دارم هم‌چنان افتخار نوكری دربار امام حسین(ع) را دارم.
وی افزود: من در هیئت «یكشنبه تهران» كه ۱۰۸ سال سابقه دارد و هیئت سنتی‌ها و پیرغلامان است، پشت بلندگو می‌نشینم و مجلس را اداره می‌كنم.
ترابی به فرق مجالس سنتی و جدید عزاداری امام حسین(ع) اشاره می‌كند و می‌گوید: مجالس كنونی با مجالس قدیم فرق دارد. در قدیم یك مداح وقتی استادی را می‌دید كه در مجلس نشسته است، تا اجازه نمی‌گرفت نمی‌توانست بخواند. در قدیم، مداح شعر را پیش استاد به صورت صحیح حفظ و قرائت می‌كرد اما متاسفانه اكنون برخی از مداحان جوان با سبك‌های نامناسب می‌خوانند و در مجلسی كه بزرگ‌ترها و اساتید حضور دارند توجه چندانی به آنها نمی‌كنند. البته اكثر مداحان جدید خیلی خوب هستند و انتقادها را به جان می‌خرند.
این پیرغلام حسینی تاكید كرد: مداحان باید استاد ببینند، تقوا داشته باشند و برای رضای خدا بخوانند. عدالت را در خواندن رعایت كنند. چراكه عدالت منبر از محراب بالاتر است.
وی هم‌چنین به ظرفیت ذكر عظیم اهل بیت(ع) اشاره و یادآور شد: اهل بیت(ع) فرمودند «ذكر ما ذكر خدا است»؛ به طوری كه وجود مقدس امام هادی(ع) در زیارت جامعه می‌فرمایند «به واسطه ما مردم خدا را شناختند و عبادت كردند.» لذا وقتی ما ذكر اهل بیت را می‌گوییم و صلوات می‌فرستیم در واقع خداوند و همه ملائكه در این صلوات شریك هستند.
ترابی تاكید كرد: هیچ مداحی نباید اول منبرش را بدون صلوات شروع كند؛ چراكه ذكر اهل بیت، ذكر خداست و مردم از طریق اهل بیت، خدا را عبادت می‌كنند. دین خدا سلیقه‌ای نیست و باید از طریق اهل بیت، خدا را ستایش كنیم. باید در ذكر اهل بیت، به مردم پند و اندرز بگوییم، ولو به زبان مداحی، مرثیه و خطابه.
این ذاكر و مداح اهل بیت با اشاره به وظیفه مداحان تصریح كرد: مداحان ابتدا باید استاد ببینند و هر شعری را حفظ نكنند. اشعاری بخوانند كه موهن نباشد. مدیحه، مراثی و مصائب برای اهل بیت باشد و با آن شعر، اهل بیت را معرفی كنند و از فضایل، مناقب و معجزات آنها بگویند و ذكر مصیبت را از مقتل صحیح بخوانند.
وی معتقد است: مداح حقیقی باید تقوا و اخلاص داشته و به گفته‌ها و خوانده‌های خود عقیده داشته باشد و به آنها عمل كند. مداح باید مردم را به مطالب و ذكری دعوت كند كه ابتدا خودش به آن عمل می‌كند.
ترابی در پاسخ به این سوال كه برای داشتن اشك محرمی و حسینی چه باید كرد؟ گفت: برای داشتن اشك محرمی باید از خدا توفیق خواست تا اخلاص و ادب به ما دهد تا در عزای حسین(ع) برای امام نوكری كنیم. اگر هدفمان غیر از این باشد نتیجه نمی‌گیریم.
این پیرغلام حسینی تاكید كرد: برای استمرار روحیه محرمی باید تقوا داشته باشیم و از غلبه هوای نفس به دور باشیم. در غیر این صورت حقیقت و اخلاص از بین می‌رود و مجلس حال پیدا نمی‌كند.
وی یادآور شد: مرحوم برادرم كه استادم بود می‌گفت «وقتی دیدی مجلس توجه ندارد و مصیبت می‌خوانی و گریه نمی‌كنند، خودت برای آقا گریه كن.»
یك پیرغلام حسینی و ذاكر ۸۰ ساله ابا عبدالله الحسین(ع) خود را این‌گونه معرفی می‌كند: اسمم علیرضا، شهرتم ترابی است و در بین مداحان، چون علی بزرگ زیاد است، من معروف به علی كوچك و البته كوچك همه هستم. از ۸ سالگی در كنار برادر مرحومم ملا حسین ترابی كه مكتب‌دار بود نوكری ابا عبدالله را شروع كردم و تاكنون كه ۸۰ سال دارم هم‌چنان افتخار نوكری دربار امام حسین(ع) را دارم.
وی افزود: من در هیئت «یكشنبه تهران» كه ۱۰۸ سال سابقه دارد و هیئت سنتی‌ها و پیرغلامان است، پشت بلندگو می‌نشینم و مجلس را اداره می‌كنم.
ترابی به فرق مجالس سنتی و جدید عزاداری امام حسین(ع) اشاره می‌كند و می‌گوید: مجالس كنونی با مجالس قدیم فرق دارد. در قدیم یك مداح وقتی استادی را می‌دید كه در مجلس نشسته است، تا اجازه نمی‌گرفت نمی‌توانست بخواند. در قدیم، مداح شعر را پیش استاد به صورت صحیح حفظ و قرائت می‌كرد اما متاسفانه اكنون برخی از مداحان جوان با سبك‌های نامناسب می‌خوانند و در مجلسی كه بزرگ‌ترها و اساتید حضور دارند توجه چندانی به آنها نمی‌كنند. البته اكثر مداحان جدید خیلی خوب هستند و انتقادها را به جان می‌خرند.
این پیرغلام حسینی تاكید كرد: مداحان باید استاد ببینند، تقوا داشته باشند و برای رضای خدا بخوانند. عدالت را در خواندن رعایت كنند. چراكه عدالت منبر از محراب بالاتر است.
وی هم‌چنین به ظرفیت ذكر عظیم اهل بیت(ع) اشاره و یادآور شد: اهل بیت(ع) فرمودند «ذكر ما ذكر خدا است»؛ به طوری كه وجود مقدس امام هادی(ع) در زیارت جامعه می‌فرمایند «به واسطه ما مردم خدا را شناختند و عبادت كردند.» لذا وقتی ما ذكر اهل بیت را می‌گوییم و صلوات می‌فرستیم در واقع خداوند و همه ملائكه در این صلوات شریك هستند.
ترابی تاكید كرد: هیچ مداحی نباید اول منبرش را بدون صلوات شروع كند؛ چراكه ذكر اهل بیت، ذكر خداست و مردم از طریق اهل بیت، خدا را عبادت می‌كنند. دین خدا سلیقه‌ای نیست و باید از طریق اهل بیت، خدا را ستایش كنیم. باید در ذكر اهل بیت، به مردم پند و اندرز بگوییم، ولو به زبان مداحی، مرثیه و خطابه.
این ذاكر و مداح اهل بیت با اشاره به وظیفه مداحان تصریح كرد: مداحان ابتدا باید استاد ببینند و هر شعری را حفظ نكنند. اشعاری بخوانند كه موهن نباشد. مدیحه، مراثی و مصائب برای اهل بیت باشد و با آن شعر، اهل بیت را معرفی كنند و از فضایل، مناقب و معجزات آنها بگویند و ذكر مصیبت را از مقتل صحیح بخوانند.
وی معتقد است: مداح حقیقی باید تقوا و اخلاص داشته و به گفته‌ها و خوانده‌های خود عقیده داشته باشد و به آنها عمل كند. مداح باید مردم را به مطالب و ذكری دعوت كند كه ابتدا خودش به آن عمل می‌كند.
ترابی در پاسخ به این سوال كه برای داشتن اشك محرمی و حسینی چه باید كرد؟ گفت: برای داشتن اشك محرمی باید از خدا توفیق خواست تا اخلاص و ادب به ما دهد تا در عزای حسین(ع) برای امام نوكری كنیم. اگر هدفمان غیر از این باشد نتیجه نمی‌گیریم.
این پیرغلام حسینی تاكید كرد: برای استمرار روحیه محرمی باید تقوا داشته باشیم و از غلبه هوای نفس به دور باشیم. در غیر این صورت حقیقت و اخلاص از بین می‌رود و مجلس حال پیدا نمی‌كند.
وی یادآور شد: مرحوم برادرم كه استادم بود می‌گفت «وقتی دیدی مجلس توجه ندارد و مصیبت می‌خوانی و گریه نمی‌كنند، خودت برای آقا گریه كن.»
مرجع : خبرگزاری ايسنا
