کد مطلب : ۱۵۶۲۰
اربعین، حقیقت و داستانسرایی ها
عباس انباج چمنی
فرهنگ-اندیشه: یکی از موضوعاتی که در کتاب حماسه حسینی، به عنوان تحریفات لفظی واقعه کربلا مورد اشاره قرار گرفته و متأسفانه به عنوان مسائل غیرواقعی قصه عاشورا هم‌اکنون نیز به شدت در جامعه رواج دارد روضه‌هایی است که به عنوان اربعین در مجالس و محافل مذهبی خوانده می‌شود.
براساس این روایت‌ها که اصولاً استناد درست و متقنی هم ندارد اهل بیت بعد از واقعه عاشورا دقیقاً ۴۰ روز بعد از عاشورا یعنی روز اربعین به سرزمین کربلا بازمی‌گردند و چند روز به عزاداری می‌پردازند. در این اتفاق نیز جابر ابن عبدالله انصاری (صحابی باسابقه پیامبر اعظم(ص) با اهل بیت دیدار می‌کند و. . .
شهید مطهری در کتاب حماسه حسینی صراحتاً اشاره می‌کند که نه تنها به خاطر نبود دلایل روایی صحیح و قابل اعتنا در مورد بازگشت اهل بیت به کربلا در اربعین بل به دلیل نبود امکان عقلی و عرفی، چنین بازگشتی زاییده داستان‌پردازی‌های بعدی بوده نه مشاهدات تاریخی.
برخی از این دلایل عبارتند از:
۱- جدا بودن مسیر عراق و مدینه از خود شام
۲- همراهی گروهی از سوی یزید به دنبال کاروان اسرا تا مدینه برای حفاظت و نظارت بر آنان
۳- مطابق روایات صحیح کاروان اسرای کربلا روز اول صفر به شام رسید، حدود ۵ صفر دختری (حضرت رقیه) از این کاروان شهید شد و پس از پشیمانی ظاهری یزید هفت شب عزا به احترام حسین ابن علی(ع) در شهر شام برگزار شد. مطابق این گزارش‌ها می‌توان دریافت که کاروان اسرا حداقل تا ۱۵ تا ۱۶ صفر در شام مستقر است و بنابراین بازگشت یک کاروان خسته در یک مسیر ۲۰ روزه طی ۵ روز منطقی نیست.
۴- بازگشت پیروزمندانه اسرا از مسیری که به واسطه وقایع کربلا به شدت ملتهب شده به لحاظ سیاسی امکان‌پذیر نیست، زیرا به واسطه حضور اهل بیت در هر یک از منزل‌های عراق همه چیز برای قیامی خونین مهیا می‌شود.
۵- هیچ گزارشی درباره حضور مجدد اهل بیت در منزلگاه‌های عراق در تاریخ موجود نیست.
با این حال آن چه درباره اربعین در روایات و تاریخ اسلامی موجود و مسلم است آن که امام حسن عسکری(ع) زیارت حضرت سیدالشهدا در روز اربعین را نشانی از نشانه‌های مؤمنین می‌دانند و استحباب موکدی برای این زیارت ذکر شده است.
مطلب دیگری نیز در این زمینه وجود دارد و آن اینکه در اربعین حسینی گروهی از دوستداران اهل بیت به همراهی جابرابن عبدالله انصاری صحابه رسول خدا به زیارت حضرت امام حسین(ع) نائل شده و در جوار مرقد شریف حسینی به عزاداری پرداختند.
مجموع این مستندات نشان از آن دارد که اربعین موسم تجدید خاطره حضرت حسین ابن علی و شهادت مظلومانه آن امام بزرگوار است. در این موسم مردم عراق و شیعیان جهان به سر و سینه زنان وارد کربلا می‌شوند و یاد و خاطره شهدای کربلا را گرامی می‌دارند. این حضور و این هدف مقدس امری است که بی‌شک برای زنده نگه داشتن و شور بخشیدن به آن نیازی به دروغ نیست.
براساس این روایت‌ها که اصولاً استناد درست و متقنی هم ندارد اهل بیت بعد از واقعه عاشورا دقیقاً ۴۰ روز بعد از عاشورا یعنی روز اربعین به سرزمین کربلا بازمی‌گردند و چند روز به عزاداری می‌پردازند. در این اتفاق نیز جابر ابن عبدالله انصاری (صحابی باسابقه پیامبر اعظم(ص) با اهل بیت دیدار می‌کند و. . .
شهید مطهری در کتاب حماسه حسینی صراحتاً اشاره می‌کند که نه تنها به خاطر نبود دلایل روایی صحیح و قابل اعتنا در مورد بازگشت اهل بیت به کربلا در اربعین بل به دلیل نبود امکان عقلی و عرفی، چنین بازگشتی زاییده داستان‌پردازی‌های بعدی بوده نه مشاهدات تاریخی.
برخی از این دلایل عبارتند از:
۱- جدا بودن مسیر عراق و مدینه از خود شام
۲- همراهی گروهی از سوی یزید به دنبال کاروان اسرا تا مدینه برای حفاظت و نظارت بر آنان
۳- مطابق روایات صحیح کاروان اسرای کربلا روز اول صفر به شام رسید، حدود ۵ صفر دختری (حضرت رقیه) از این کاروان شهید شد و پس از پشیمانی ظاهری یزید هفت شب عزا به احترام حسین ابن علی(ع) در شهر شام برگزار شد. مطابق این گزارش‌ها می‌توان دریافت که کاروان اسرا حداقل تا ۱۵ تا ۱۶ صفر در شام مستقر است و بنابراین بازگشت یک کاروان خسته در یک مسیر ۲۰ روزه طی ۵ روز منطقی نیست.
۴- بازگشت پیروزمندانه اسرا از مسیری که به واسطه وقایع کربلا به شدت ملتهب شده به لحاظ سیاسی امکان‌پذیر نیست، زیرا به واسطه حضور اهل بیت در هر یک از منزل‌های عراق همه چیز برای قیامی خونین مهیا می‌شود.
۵- هیچ گزارشی درباره حضور مجدد اهل بیت در منزلگاه‌های عراق در تاریخ موجود نیست.
با این حال آن چه درباره اربعین در روایات و تاریخ اسلامی موجود و مسلم است آن که امام حسن عسکری(ع) زیارت حضرت سیدالشهدا در روز اربعین را نشانی از نشانه‌های مؤمنین می‌دانند و استحباب موکدی برای این زیارت ذکر شده است.
مطلب دیگری نیز در این زمینه وجود دارد و آن اینکه در اربعین حسینی گروهی از دوستداران اهل بیت به همراهی جابرابن عبدالله انصاری صحابه رسول خدا به زیارت حضرت امام حسین(ع) نائل شده و در جوار مرقد شریف حسینی به عزاداری پرداختند.
مجموع این مستندات نشان از آن دارد که اربعین موسم تجدید خاطره حضرت حسین ابن علی و شهادت مظلومانه آن امام بزرگوار است. در این موسم مردم عراق و شیعیان جهان به سر و سینه زنان وارد کربلا می‌شوند و یاد و خاطره شهدای کربلا را گرامی می‌دارند. این حضور و این هدف مقدس امری است که بی‌شک برای زنده نگه داشتن و شور بخشیدن به آن نیازی به دروغ نیست.
مرجع : جوان آنلاین
