کد مطلب : ۲۱۵۳۴
نظر مراجع درباره برخی کلمات مداحان
حضرات آیات عظام شبیری زنجانی، سید سعید حکیم، صافی گلپایگانی، موسوی اردبیلی، نوری همدانی، مکارم شیرازی، صانعی و سبحانی به پرسش شفقنا درباره به کاربردن کلمات غلوآمیز توسط برخی مداحان در ایام عزاداری حضرت سیدالشهدا (ع) پاسخ داده اند.
متن پرسش مطرح شده و پاسخ این مراجع تقلید شیعه بدین شرح است:
در ایام عزاداری حضرت سیدالشهدا (ع) بعضا دیده می‌شود که برخی مداحان از کلمات غلوآمیز درباره ایشان یا اصحاب باوفای ایشان استفاده می‌کنند و یا دیده می‌شود با تبدیل برخی آیات قرآن مثل (اناللحسین و اناالیه راجعون) به آن مقام شامخ ابراز ارادت نشان می‌دهند. دستور شرع مقدس در این موارد چیست؟ آیا عظمت و اهمیت عزاداری حضرت سیدالشهدا چنین غلو یا تبدیل‌هایی را مجاز می‌سازد؟ توصیه کلی درباره چگونگی و سبک برپایی عزاداری حضرت سیدالشهدا (ع) و اصحاب باوفای ایشان به مداحان و ذاکران و سخنرانان و برگزارکنندگان چیست؟
حضرت آیت‌الله العظمی شبیری زنجانی
بسمه‌تعالی
در عزای حضرت سیدالشهداء علیه‌السلام باید از مطالب صحیح استفاده شود و نباید از دروغ و یا کلمات غیرصحیح مانند «انّا للحسین و ....» استفاده شود. واعظان و مداحان سعی کنند مصائب و شخصیت حضرت سیدالشهداء علیه‌السلام و اصحاب ایشان را با بیانی مناسب و رعایت کامل تقوا و بدون استفاده از موسیقی بیان کنند و از بیان مطالب ناصحیح برای جلب توجه عوام به شدت پرهیز کنند.
حضرت آیت‌الله العظمی سعید حکیم
بسم‌الله الرحمن الرحیم وله الحمد
پر واضح است که هدف سیدالشهداء علیه‌السلام از قیام و فداکاری محافظت از اصول اولیه دین مبین اسلام بوده است و لذا امیدواریم مؤمنان خود را در این عزاداری مقدس مقید به احکام و اخلاق و آداب شریعت که از سوی خداوند متعال نازل شده است بنمایند و از هرگونه لغزش و تصرف در کلماتی که در ظاهر با اصول اولیه اسلام هماهنگ نیست، پرهیز کنند مانند عبارتی که در سوال بیان شده، که ظاهر آن خلاف اصول عقاید مسلّم است، خداوند توفیق همگانی را برای مومنین در راستای اهداف بلند اسلام افزون بگرداند.
حضرت آیت‌الله العظمی صافی گلپایگانی
بسم‌الله الرحمن الرحیم
به طور کلی مداحان بزرگوار باید از غلو و خلاف واقع در مداحی و ذکر مصیبت حضرت سیدالشهداء و سایر ائمه علیهم السلام اجتناب کنند والله العالم.
حضرت آیت‌الله العظمی موسوی اردبیلی
بسمه‌تعالی
هرچند معانی حقیقی جملات مذکور مورد قصد گویندگان ارادتمند به اهل بیت (ع) نیست ولی برای جلوگیری از سوء‌استفاده شایسته است از امثال این تعابیر نسبت به معصومین و اولیاء خدا خودداری شود و تعبیرات غلوآمیز به کار نرود.
حضرت آیت‌الله العظمی نوری همدانی
بسمه‌تعالی
لازم است در تمام عزاداری‌های حضرت سیدالشهداء علیهم السلام از هرگونه غلو و یا تفسیر آیات قرآن به آن نحوی که مرقوم داشته‌اید جدا خودداری شود، و همچنین لازم است که تمام مراسم عزاداری‌ها به همان رویه‌ای که بین مومنین و شیعیان مرسوم است، انجام گردد. خداوند همه شماها را از عزاداران واقعی آن حضرت (ع) قرار دهد.
حضرت آیت‌الله العظمی مکارم شیرازی
بسمه‌تعالی
عزاداری خامس آل عبا از مهمترین شعائر دینی و رمز بقای تشیع است. ولی باید به گونه‌ای برگزار گردد که موجب وهن مذهب نگردد و آسیبی به بدن وارد نشود و مداحان محترم از اشعار کفرآمیز یا آلوده به شرک یا مضامینی که در شأن حضرت معصومین (ع) و پیرو آنان نیست، خودداری ورزند و استفاده از آلات موسیقی مناسب مجالس لهو و فساد جایز نیست و برهنه شدن به هنگام عزاداری در صورتی که در حضور زنان باشد حرام و اگر زنان نباشند در شأن این مجالس نیست.
حضرت آیت‌الله العظمی جعفر سبحانی
عزاداری سیدالشهداء – سلام‌الله علیه- که مایه‌ی عزت و عظمت اسلام است باید با موازین شرع کاملا منطبق باشد زیرا سالار شهیدان برای احیاء دین جام شهادت را نوشیدند بنابراین هر نوع سخنی که برخلاف دین باشد برخلاف مقصد ایشان می‌باشد. غلو درباره ائمه‌ی اطهار علیهم السلام پدیده‌ای است که امامان معصوم با آن مبارزه کرده‌اند و هیچگاه آن را نپذیرفته‌اند. جمله «انا للحسین و انا الیه راجعون» کلمه باطلی است که نباید به زبان آورده شود. آقا امام محمدباقر و امام جعفر صادق و امام هشتم (علیهم السلام) بیزاری خود را از غالیان اعلام کرده‌اند. بنابراین باید به جای غلو، از فضایل و مناقب و مقامات آنان که در لسان نبی اکرم و اوصیاء آمده است استفاده کرده و اثر انقلاب ایشان را در ابقاء اسلام تشریح کرد و این جمله را شرح کرد که اسلام محمدی الحدوث و حسینی البقاء است بنابراین مداحان و ذاکران از هر نوع افراط و تفریط پرهیز کنند.
متن پرسش مطرح شده و پاسخ این مراجع تقلید شیعه بدین شرح است:
در ایام عزاداری حضرت سیدالشهدا (ع) بعضا دیده می‌شود که برخی مداحان از کلمات غلوآمیز درباره ایشان یا اصحاب باوفای ایشان استفاده می‌کنند و یا دیده می‌شود با تبدیل برخی آیات قرآن مثل (اناللحسین و اناالیه راجعون) به آن مقام شامخ ابراز ارادت نشان می‌دهند. دستور شرع مقدس در این موارد چیست؟ آیا عظمت و اهمیت عزاداری حضرت سیدالشهدا چنین غلو یا تبدیل‌هایی را مجاز می‌سازد؟ توصیه کلی درباره چگونگی و سبک برپایی عزاداری حضرت سیدالشهدا (ع) و اصحاب باوفای ایشان به مداحان و ذاکران و سخنرانان و برگزارکنندگان چیست؟
حضرت آیت‌الله العظمی شبیری زنجانی
بسمه‌تعالی
در عزای حضرت سیدالشهداء علیه‌السلام باید از مطالب صحیح استفاده شود و نباید از دروغ و یا کلمات غیرصحیح مانند «انّا للحسین و ....» استفاده شود. واعظان و مداحان سعی کنند مصائب و شخصیت حضرت سیدالشهداء علیه‌السلام و اصحاب ایشان را با بیانی مناسب و رعایت کامل تقوا و بدون استفاده از موسیقی بیان کنند و از بیان مطالب ناصحیح برای جلب توجه عوام به شدت پرهیز کنند.
حضرت آیت‌الله العظمی سعید حکیم
بسم‌الله الرحمن الرحیم وله الحمد
پر واضح است که هدف سیدالشهداء علیه‌السلام از قیام و فداکاری محافظت از اصول اولیه دین مبین اسلام بوده است و لذا امیدواریم مؤمنان خود را در این عزاداری مقدس مقید به احکام و اخلاق و آداب شریعت که از سوی خداوند متعال نازل شده است بنمایند و از هرگونه لغزش و تصرف در کلماتی که در ظاهر با اصول اولیه اسلام هماهنگ نیست، پرهیز کنند مانند عبارتی که در سوال بیان شده، که ظاهر آن خلاف اصول عقاید مسلّم است، خداوند توفیق همگانی را برای مومنین در راستای اهداف بلند اسلام افزون بگرداند.
حضرت آیت‌الله العظمی صافی گلپایگانی
بسم‌الله الرحمن الرحیم
به طور کلی مداحان بزرگوار باید از غلو و خلاف واقع در مداحی و ذکر مصیبت حضرت سیدالشهداء و سایر ائمه علیهم السلام اجتناب کنند والله العالم.
حضرت آیت‌الله العظمی موسوی اردبیلی
بسمه‌تعالی
هرچند معانی حقیقی جملات مذکور مورد قصد گویندگان ارادتمند به اهل بیت (ع) نیست ولی برای جلوگیری از سوء‌استفاده شایسته است از امثال این تعابیر نسبت به معصومین و اولیاء خدا خودداری شود و تعبیرات غلوآمیز به کار نرود.
حضرت آیت‌الله العظمی نوری همدانی
بسمه‌تعالی
لازم است در تمام عزاداری‌های حضرت سیدالشهداء علیهم السلام از هرگونه غلو و یا تفسیر آیات قرآن به آن نحوی که مرقوم داشته‌اید جدا خودداری شود، و همچنین لازم است که تمام مراسم عزاداری‌ها به همان رویه‌ای که بین مومنین و شیعیان مرسوم است، انجام گردد. خداوند همه شماها را از عزاداران واقعی آن حضرت (ع) قرار دهد.
حضرت آیت‌الله العظمی مکارم شیرازی
بسمه‌تعالی
عزاداری خامس آل عبا از مهمترین شعائر دینی و رمز بقای تشیع است. ولی باید به گونه‌ای برگزار گردد که موجب وهن مذهب نگردد و آسیبی به بدن وارد نشود و مداحان محترم از اشعار کفرآمیز یا آلوده به شرک یا مضامینی که در شأن حضرت معصومین (ع) و پیرو آنان نیست، خودداری ورزند و استفاده از آلات موسیقی مناسب مجالس لهو و فساد جایز نیست و برهنه شدن به هنگام عزاداری در صورتی که در حضور زنان باشد حرام و اگر زنان نباشند در شأن این مجالس نیست.
حضرت آیت‌الله العظمی جعفر سبحانی
عزاداری سیدالشهداء – سلام‌الله علیه- که مایه‌ی عزت و عظمت اسلام است باید با موازین شرع کاملا منطبق باشد زیرا سالار شهیدان برای احیاء دین جام شهادت را نوشیدند بنابراین هر نوع سخنی که برخلاف دین باشد برخلاف مقصد ایشان می‌باشد. غلو درباره ائمه‌ی اطهار علیهم السلام پدیده‌ای است که امامان معصوم با آن مبارزه کرده‌اند و هیچگاه آن را نپذیرفته‌اند. جمله «انا للحسین و انا الیه راجعون» کلمه باطلی است که نباید به زبان آورده شود. آقا امام محمدباقر و امام جعفر صادق و امام هشتم (علیهم السلام) بیزاری خود را از غالیان اعلام کرده‌اند. بنابراین باید به جای غلو، از فضایل و مناقب و مقامات آنان که در لسان نبی اکرم و اوصیاء آمده است استفاده کرده و اثر انقلاب ایشان را در ابقاء اسلام تشریح کرد و این جمله را شرح کرد که اسلام محمدی الحدوث و حسینی البقاء است بنابراین مداحان و ذاکران از هر نوع افراط و تفریط پرهیز کنند.
مرجع : شفقنا
