کد مطلب : ۲۲۱۶۷
استناد به منابع معتبر مهمترین ویژگی مقتل‌خوانی است
کوروش زارعی، نویسنده و کارگردان تئاتر دینی، گفت: خوشبختانه امسال در ایام محرم و صفر شاهد برپایی مجالس متعدد مقتل‌خوانی بودیم که استقبال از آنها نیز از سوی عموم مردم چشمگیر بود و این نشان از علاقه‌مندی آنها به فرهنگ عاشورایی دارد.
وی ادامه داد: البته مقتل‌خوانی به عنوان یک سنت نمایشی قدیمی از دیرباز مورد توجه بوده است و همچون تعزیه و هنر شبیه‌خوانی مردم خود آن را اداره می‌کردند و مجالس مقتل‌خوانی به شکل نذری در محافل عزای حسینی برگزار شده و مقتل‌خوان با نقل مقاتل عاشورا، ضمن ذکر مصیبت اهل بیت(ع)، به شکلی از قدرت خلاقه مخاطب برای تداعی تصاویر مربوط به این واقعه استفاده می‌کند.
زارعی تصریح کرد: این امر به تقویت بینش هنری مخاطب کمک می‌کرد و او را در موقعیتی که مقتل‌خوان در حال شرح آن بود، قرار می‌داد؛ مقتل‌خوانی با خوانش صرف یک متن تاریخی فاصله دارد و مقتل‌خوان با استفاده از فن بیان و حس درست موقعیت اشخاصی که در آن شرح تاریخی قرار دارد، متن را با سوز و گداز و اوج و فرودهایی هنرمندانه ادا می‌کند که این خود به جذابیت واقعه کمک کرده و از این راه ارتباط مؤثری میان مخاطب با محتوای آن برقرار می‌شود.
مدیر دفتر تئاتر بچه‌های مسجد حوزه هنری در ادامه گفت: فراگیری هنر مقتل‌خوانی در سطح جامعه موجب ورود آن به مکان و فضاهای نو و تازه می‌شود، مکان‌هایی که مردم دسترسی بیشتری به آن داشته و این موجب عمومیت این هنر در میان اقشار مختلف جامعه شده که به گسترش فرهنگ عاشورایی کمک می‌کند و مردم معرفت بیشتر و عمیق‌تری نسبت به تاریخ دینی پیدا می‌کنند.
زارعی گفت: مطابقت روایات موجود در مقاتل که در مجالس مقتل‌خوانی اجرا می‌شود با مشهورترین و موثق‌ترین مکتوبات تاریخی یکی دیگر از ویژگی‌های مقتل‌خوانی است که مستقیم و با کمترین هزینه‌ای اجرا و در معرض دید علاقه‌مندان قرار می‌گیرد؛ مقوله‌ای که به دلیل پرهزینه بودن فرایند تولید سایر گونه‌های نمایشی دینی و آئینی شاید در ابتدای امر مانعی برای اجرای اینگونه آثار در مناسبت هاب خاص مذهبی شود.
وی در پایان گفت: اینکه اعتقاد داشته باشیم تنها قشر خاصی از مردم می‌توانند اشتغال به مقتل‌خوانی داشته باشند نادرست است و همانطور که اشاعه و گسترش گونه‌های مختلف نمایش آیینی توانسته خیل عظیمی از مردم را با فرهنگ عاشورا مأنوس کند، حتی به فرض اینکه فردی پیشتر سابقه فعالیت در این زمینه را نداشته باشد نیز می‌تواند این کار را انجام دهد و مخاطب را جذب کند.
وی ادامه داد: البته مقتل‌خوانی به عنوان یک سنت نمایشی قدیمی از دیرباز مورد توجه بوده است و همچون تعزیه و هنر شبیه‌خوانی مردم خود آن را اداره می‌کردند و مجالس مقتل‌خوانی به شکل نذری در محافل عزای حسینی برگزار شده و مقتل‌خوان با نقل مقاتل عاشورا، ضمن ذکر مصیبت اهل بیت(ع)، به شکلی از قدرت خلاقه مخاطب برای تداعی تصاویر مربوط به این واقعه استفاده می‌کند.
زارعی تصریح کرد: این امر به تقویت بینش هنری مخاطب کمک می‌کرد و او را در موقعیتی که مقتل‌خوان در حال شرح آن بود، قرار می‌داد؛ مقتل‌خوانی با خوانش صرف یک متن تاریخی فاصله دارد و مقتل‌خوان با استفاده از فن بیان و حس درست موقعیت اشخاصی که در آن شرح تاریخی قرار دارد، متن را با سوز و گداز و اوج و فرودهایی هنرمندانه ادا می‌کند که این خود به جذابیت واقعه کمک کرده و از این راه ارتباط مؤثری میان مخاطب با محتوای آن برقرار می‌شود.
مدیر دفتر تئاتر بچه‌های مسجد حوزه هنری در ادامه گفت: فراگیری هنر مقتل‌خوانی در سطح جامعه موجب ورود آن به مکان و فضاهای نو و تازه می‌شود، مکان‌هایی که مردم دسترسی بیشتری به آن داشته و این موجب عمومیت این هنر در میان اقشار مختلف جامعه شده که به گسترش فرهنگ عاشورایی کمک می‌کند و مردم معرفت بیشتر و عمیق‌تری نسبت به تاریخ دینی پیدا می‌کنند.
زارعی گفت: مطابقت روایات موجود در مقاتل که در مجالس مقتل‌خوانی اجرا می‌شود با مشهورترین و موثق‌ترین مکتوبات تاریخی یکی دیگر از ویژگی‌های مقتل‌خوانی است که مستقیم و با کمترین هزینه‌ای اجرا و در معرض دید علاقه‌مندان قرار می‌گیرد؛ مقوله‌ای که به دلیل پرهزینه بودن فرایند تولید سایر گونه‌های نمایشی دینی و آئینی شاید در ابتدای امر مانعی برای اجرای اینگونه آثار در مناسبت هاب خاص مذهبی شود.
وی در پایان گفت: اینکه اعتقاد داشته باشیم تنها قشر خاصی از مردم می‌توانند اشتغال به مقتل‌خوانی داشته باشند نادرست است و همانطور که اشاعه و گسترش گونه‌های مختلف نمایش آیینی توانسته خیل عظیمی از مردم را با فرهنگ عاشورا مأنوس کند، حتی به فرض اینکه فردی پیشتر سابقه فعالیت در این زمینه را نداشته باشد نیز می‌تواند این کار را انجام دهد و مخاطب را جذب کند.
مرجع : ایکنا
