کد مطلب : ۲۵۸۱۲
نظر کارشناسانه یک عاشورا پژوه
دکتر سنگری: نسخه جدید «رستاخیز» بسیاری از مشکلات قبل را ندارد
محمدرضا سنگری نویسنده و پژوهشگر عاشورایی، پس از تماشای فیلم بازنگری شده «رستاخیز» به خبرنگار دعبل گفت: در نسخه ای از فیلم که بنده دیدم با توضیحاتی که پیرامون آن داده شد، حدود ۴۰ دقیقه از نسخه اول حذف شده و بخشهای جدیدی به فیلم افزوده شده است. این اقدام، بسیاری از مسائلی را که پیشتر درباره فیلم «رستاخیز» مطرح میشد را پالایش کرد.
عضو هیئت علمی بنیاد دعبل اظهار داشت: برخلاف تمام تبلیغاتی که شده بود به گمان بنده، فیلم رستاخیز، فیلم بسیار خوب، مناسب و موفقی است از این جهت که منظری به سوی عاشورا باز کرده، منظر پیامدهی عاشوراست، یعنی نیامده فقط تکیه بر بعد تراژیک، غمآلود و سوگ کربلا کند بلکه سوی کربلا و جهت کربلا را هم روشن و مشخص کرده است.
این عاشورا يژوه عنوان کرد: جدای اینکه یکسری مسائل جزئی تاریخی درباره فیلم رستاخیز قابل طرح است و این فیلم اندکی ناهمخوانی با مسئله تاریخی کربلا دارد، اما در مجموع اگر قرار باشد به هنرمندان خودمان میدان دهیم و فرصتی را برایشان فراهم کنیم تا کمکم سینمای دینی ایران شکل بگیرد، به گمان بنده چنین هجمههایی شایسته فیلمی مانند رستاخیز نیست.
وی گفت: من مجموع شکل جدید کار را و نه قدیم آن را، دارای ساختار خوب و منسجمی دیدم و بُعد پیامدهی کربلا در فیلم رستاخیز بسیار پررنگ بود، البته نشان از سوگ هم در کار بود و نیز شما میتوانید بُعد حماسی کربلا را نیز در آن مشاهده کنید.
سنگری با بیان اینکه شروع فیلم رستاخیز بسیار مناسب بود، خاطرنشان کرد: کارگردان فیلم رساخیز در نشان دادن صحنههایی از عصر پیغمبر(ص)، نادیده گرفتن ارزشهای بعثت پیامبر اکرم(ص)، روی کار آمدن معاویه و سپس یزید، تقابل حضرت اباعبدالله(ع) با یزید را به خوبی توانسته است نشان دهد.
وی درباره موج انتقاداتی که به سوی فیلم رستاخیز مبنی بر مغایرت صحنههای آن با مقاتل تاریخی صورت گرفته است، ابراز داشت: فیلم جدید اصلاح شده است و بسیاری از انتقاداتی که در ابتدا عنوان میشد را ندارد، لذا باید نسخه جدید کار دیده شود و سپس درباره آن سخن گفت.
این استاد دانشگاه تصریح کرد: تنها چیزی که در این فیلم ممکن است مورد اعتراض و اشکال واقع شود، نشان دادن چهره حضرت ابالفضل العباس(ع) است. در این فیلم، تصویری از حضرت سیدالشهدا(ع) نشان داده نمیشود و تصویر از پشت سر دیده میشود. تنها شخصیت شاخص و برجسته کربلا که چهرهاش نمایش داده شده، چهره حضرت عباس(ع) است.
عضو هیئت علمی بنیاد دعبل ادامه داد: بنده مستقلاً برای حضرت عباس(ع) کتاب نوشتهام و با تمام وجود، ارزشهای حضرت ابوالفضل(ع) را به عنوان اسوه بزرگ برای تاریخ انسانی و بهترین الگوی جوانمردی، فتوت، عزت، ایمان و اخلاص معرفی کرده ام و معتقدم که باید حضرت ابوالفضل(ع) را بیشتر معرفی کرد.
وی گفت: اگر چهره انبیاء عظام که معصوم هستند و در معصوم بودن انبیاء هیچ تردیدی نداریم، در سینما و تلویزیون ما نشان داده میشود، از جمله حضرت یوسف پیامبر، حضرت یعقوب و حضرت ابراهیم علیهم السلام که البته حضرت ابراهیم(ع) از جمله پیامبران اولوالعزم نیز هست و ایشان جزو ۳۱۳ نفر رسولی هستند که در قرآن به آنها اشاره شده، چهره آنها نشان داده شد و کسی نسبت به آنها حساسیتی به خرج نداد و اعتراض نکرد، نشان دادن چهره حضرت اباالفضل عباس(ع) چه مانع و مشکلی میتواند داشته باشد؟!
سنگری اظهار داشت: باید به یکسری از قضایا توجه کرد و آن اینکه کسانی که نقشهایی شبیه حضرت علیاکبر، شبیه حضرت عباس(ع) را بازی میکنند، سعی کنند بعدها نقشهای منفی ایفا نکنند، باید چنین تلاشی باشد و این هم پیشنهادی است که مرحوم سیدمهدی شمسالدین مرجع بزرگ شیعیان لبنان داشته است و بسیاری از بزرگان ما نیز در این زمینه چنین نظری دارند.
این نویسنده و محقق مذهبی اظهار داشت: کسانی که روشنبینی دارند؛ وضعیت سینما را میدانند و قلمرو هنر را به درستی میشناسند، به نظر نمیرسد نسبت به این موضوع حساسیت چندانی به خرج دهند و بنده حس میکنم اندکی علیه فیلم رستاخیز جوسازی شده باشد.
وی عنوان کرد: عدهای پیش از آنکه فیلم را در واقعیت هنریاش تحلیل کنند، یک جوسازیهایی انجام دادند که به اعتقاد بنده، بیسمت و سو هم نبوده است در حالی که ما باید به هنرمندان خودمان میدان دهیم، آنها را تشویق و روحیه داده که سراغ این قبیل کارها بروند، وگرنه باید منتظر ماند که بعدها سر از جای دیگری درآورند و در این صورت، مقصر اصلی خودمان خواهیم بود که نگذاشتیم زمینههای فیلم دینی و مذهبی و سینمای مذهبی ما بارور شود.
عضو هیئت علمی بنیاد دعبل اظهار داشت: برخلاف تمام تبلیغاتی که شده بود به گمان بنده، فیلم رستاخیز، فیلم بسیار خوب، مناسب و موفقی است از این جهت که منظری به سوی عاشورا باز کرده، منظر پیامدهی عاشوراست، یعنی نیامده فقط تکیه بر بعد تراژیک، غمآلود و سوگ کربلا کند بلکه سوی کربلا و جهت کربلا را هم روشن و مشخص کرده است.
این عاشورا يژوه عنوان کرد: جدای اینکه یکسری مسائل جزئی تاریخی درباره فیلم رستاخیز قابل طرح است و این فیلم اندکی ناهمخوانی با مسئله تاریخی کربلا دارد، اما در مجموع اگر قرار باشد به هنرمندان خودمان میدان دهیم و فرصتی را برایشان فراهم کنیم تا کمکم سینمای دینی ایران شکل بگیرد، به گمان بنده چنین هجمههایی شایسته فیلمی مانند رستاخیز نیست.
وی گفت: من مجموع شکل جدید کار را و نه قدیم آن را، دارای ساختار خوب و منسجمی دیدم و بُعد پیامدهی کربلا در فیلم رستاخیز بسیار پررنگ بود، البته نشان از سوگ هم در کار بود و نیز شما میتوانید بُعد حماسی کربلا را نیز در آن مشاهده کنید.
سنگری با بیان اینکه شروع فیلم رستاخیز بسیار مناسب بود، خاطرنشان کرد: کارگردان فیلم رساخیز در نشان دادن صحنههایی از عصر پیغمبر(ص)، نادیده گرفتن ارزشهای بعثت پیامبر اکرم(ص)، روی کار آمدن معاویه و سپس یزید، تقابل حضرت اباعبدالله(ع) با یزید را به خوبی توانسته است نشان دهد.
وی درباره موج انتقاداتی که به سوی فیلم رستاخیز مبنی بر مغایرت صحنههای آن با مقاتل تاریخی صورت گرفته است، ابراز داشت: فیلم جدید اصلاح شده است و بسیاری از انتقاداتی که در ابتدا عنوان میشد را ندارد، لذا باید نسخه جدید کار دیده شود و سپس درباره آن سخن گفت.
این استاد دانشگاه تصریح کرد: تنها چیزی که در این فیلم ممکن است مورد اعتراض و اشکال واقع شود، نشان دادن چهره حضرت ابالفضل العباس(ع) است. در این فیلم، تصویری از حضرت سیدالشهدا(ع) نشان داده نمیشود و تصویر از پشت سر دیده میشود. تنها شخصیت شاخص و برجسته کربلا که چهرهاش نمایش داده شده، چهره حضرت عباس(ع) است.
عضو هیئت علمی بنیاد دعبل ادامه داد: بنده مستقلاً برای حضرت عباس(ع) کتاب نوشتهام و با تمام وجود، ارزشهای حضرت ابوالفضل(ع) را به عنوان اسوه بزرگ برای تاریخ انسانی و بهترین الگوی جوانمردی، فتوت، عزت، ایمان و اخلاص معرفی کرده ام و معتقدم که باید حضرت ابوالفضل(ع) را بیشتر معرفی کرد.
وی گفت: اگر چهره انبیاء عظام که معصوم هستند و در معصوم بودن انبیاء هیچ تردیدی نداریم، در سینما و تلویزیون ما نشان داده میشود، از جمله حضرت یوسف پیامبر، حضرت یعقوب و حضرت ابراهیم علیهم السلام که البته حضرت ابراهیم(ع) از جمله پیامبران اولوالعزم نیز هست و ایشان جزو ۳۱۳ نفر رسولی هستند که در قرآن به آنها اشاره شده، چهره آنها نشان داده شد و کسی نسبت به آنها حساسیتی به خرج نداد و اعتراض نکرد، نشان دادن چهره حضرت اباالفضل عباس(ع) چه مانع و مشکلی میتواند داشته باشد؟!
سنگری اظهار داشت: باید به یکسری از قضایا توجه کرد و آن اینکه کسانی که نقشهایی شبیه حضرت علیاکبر، شبیه حضرت عباس(ع) را بازی میکنند، سعی کنند بعدها نقشهای منفی ایفا نکنند، باید چنین تلاشی باشد و این هم پیشنهادی است که مرحوم سیدمهدی شمسالدین مرجع بزرگ شیعیان لبنان داشته است و بسیاری از بزرگان ما نیز در این زمینه چنین نظری دارند.
این نویسنده و محقق مذهبی اظهار داشت: کسانی که روشنبینی دارند؛ وضعیت سینما را میدانند و قلمرو هنر را به درستی میشناسند، به نظر نمیرسد نسبت به این موضوع حساسیت چندانی به خرج دهند و بنده حس میکنم اندکی علیه فیلم رستاخیز جوسازی شده باشد.
وی عنوان کرد: عدهای پیش از آنکه فیلم را در واقعیت هنریاش تحلیل کنند، یک جوسازیهایی انجام دادند که به اعتقاد بنده، بیسمت و سو هم نبوده است در حالی که ما باید به هنرمندان خودمان میدان دهیم، آنها را تشویق و روحیه داده که سراغ این قبیل کارها بروند، وگرنه باید منتظر ماند که بعدها سر از جای دیگری درآورند و در این صورت، مقصر اصلی خودمان خواهیم بود که نگذاشتیم زمینههای فیلم دینی و مذهبی و سینمای مذهبی ما بارور شود.