از مراسم عزاداری ایراد نگیرید که چوبش را می‌خورید

حجت‌الاسلام شهاب مرادی به مناسبت عید سعید غدیر خم دو شب پیاپی میهمان ویژه برنامه خندوانه بود و حرف‌های صمیمانه‌اش در در برنامه پربیننده شبکه نسیم بازخوردهای فراوانی بین مخاطبان و شبکه‌های مختلف اجتماعی داشت. وی در این برنامه درباره لزوم ترویج مهربانی و آثار خنده در زندگی عمومی با رامبد جوان به گفت‌وگو پرداخت.

حجت‌الاسلام شهاب مرادی با بیان اینکه اسلام تاکید فراوانی بر شاد بودن مردم دارد گفت: منتقدانی که با روایات ما در برابر شادی می‌ایستند، آدم‌های متدینی نیستند. بله ما در روایات داریم که قهقهه خوب نیست اما در همان روایات آمده است که بدون نماز شب خوابیدن هم خوب نیست. حالا اینها که با قهقهه مشکل دارند، نماز شبشان ترک نمی‌شود؟ یکی از ویژگی‌های بارز پیامبر این بود که متصل می‌خندیدند. یک روز یک اعرابی برای پیامبر هدیه آورد و بعد به ایشان گفت: پولش را بده ! پیامبر به این شوخی بسیار خندید و بعد بارها اگر مسئله‌ای ایشان را مکدر می‌کرد، از آن پیرمرد یاد می‌کرد و می‌گفت: کجاست آن پیرمرد؟ کاش اینجا بود و با یک شوخی فضا را عوض می‌کرد.

وی ضمن اشاره به تاثیر معاشران در زندگی فردی گفت: باید سعی کنیم کمتر با آدم‌هایی معاشرت کنیم که قلب سخت دارند. آدم‌های خوب باید بگردند و با آدم‌های خوب دیگر معاشرت کنند. ولی اگر مجبور باشیم باید کنار بیاییم و فقط در صورتی که بخواهند، می‌توانیم روی آنها تاثیر بگذاریم. چون نمی‌توان به زور کسی را از یک طرف خیابان به طرف دیگر برد. البته این حرف من با آن تعبیر سیاسی که «مردم را نمی‌شود به زور به بهشت برد» متفاوت است و اتفاقا حکومت وظیفه دارد مردم را به بهشت ببرد. یعنی اگر حکومت و دولت طوری مدیریت نکند که فقر در یک جامعه ریشه‌کن شود و مردم به دلیل همین کم‌کاری به گناه بیفتند، در برابر آنها مسئول است. اگر نتواند امنیت روانی و فیزیکی را فراهم کند، مسئول است. دولت در برابر بچه‌های کار، مشکل اشتغال جوانان و تاثیر اینها روی زندگی دنیوی و اخروی آنها مسئولیت دارد. مثلا اقامه نماز وظیفه دولت است. البته توجه کنیم من و شما نباید درگیر این ماجراها بشویم. وظیفه شرعی ما تذکر زبانی است و بس. مثلا به کسی که سیگار می‌کشد می‌توانیم بگوییم سیگار برای سلامتی مضر است. همین و تمام.

شهاب مرادی در ادامه با بیان حدیثی از کتاب شریف «تحف العقول» به تصویرسازی انسان‌های مومن و منافق پرداخت و افزود: تصاویر آدم‌ها دو دسته است: مومن بشاش است و می‌خندد؛ منافق خشن است و همیشه اخم دارد. اصلا بهشتی‌ها خندانند. یکی از علامت‌های سلامت روان همین است. آدم‌هایی که برایشان لطیفه تعریف کنی و نخندند حتما مشکل دارند.
وی گفت: کمتر از دو هفته دیگر دهه اول ماه محرم شروع می‌شود. ما قدردان عزاداری‌ها، شادی‌ها و اعیاد نیستیم. چرا وقتی صحبت از خنده و شادی می‌شود، این ذهنیت پیش می‌آید که ما مخالفیم؟ اتفاقا دین طرفدار شادی است و فضای اهالی مجالس امام حسین(ع) از همه شادتر است. اسلام، جنگ، دین و انقلاب در انحصار یک گروه خاص نیست و متعلق به همه مردم است. اینکه مردم با هم بنشینند و بخندند، چه اشکالی دارد؟ اسلام هم مخالف نیست. اسلام خنده مستانه‌ای را که در آن غفلت هست و ضابطه و ترمز ندارد، قبیح می‌داند. خنده بدون سبب نشانه جهل است و آدم عاقل با علت می‌خندد.

مرادی با بیان اینکه کسی که نمی‌خندد حتما ایراد دارد، گفت: باید ایراد را پیدا و اصلاح کنیم. کسی که برایش لطیفه تعریف می‌کنند و نمی‌خندد، مشکل دارد. اسلام مخالف شادی و سرور و خنده نیست؛ می‌گوید اگر نمی‌خندی، ایراد داری و اگر کسی نمی‌خندد، خنده به لبش بیاور. ببین اگر نان ندارد، نان به او برسان تا شاد شود. اگر پول دارو ندارد، کمکش کن تا غم از بین برود.

حجت‌الاسلام مرادی با انتقاد از رواج عیب‌جویی بین مردم گفت: مومن می‌تواند تا ۷۰ گناه کبیره مومن دیگر را در سینه خود پنهان کند و به احدی نگوید. چرا باید دنبال ایراد باشیم و عیب‌ها را تجسس کنیم؟ بعضی‌ها وقتی پای تلویزیون می‌نشینند، مدام دنبال اشتباه و عیب می‌گردند. تحلیل روانشناختی این مسئله این است که چون فرد در چنین محیطی رشد می‌کند و با خودش اینطور برخورد می‌شود، این عیب‌یابی درونی شده است. نوعی مکانیزم دفاعی است، حمله می‌کند تا مورد حمله واقع نشود.

وی با اشاره به اهمیت گریه کردن در سلامت نفس تاکید کرد: انسان هم باید بتواند خوب گریه کند هم خوب بخندد. آدمی که گریه و غم ندارد، سالم نیست اما باید این تفاوت را قائل باشیم که گریه برای امام حسین(ع) با تمام گریه‌ها فرق دارد. ما هر چه داریم از حسین(ع) داریم. من یک خواهش دارم از همه کسانی که نقد می‌کنند و از همه آنها که قلم دارند؛ از مراسم عزاداری محرم ایراد نگیرید. والله در دنیا عقوبت می‌شوید، چوبش را می‌خورید و باید در قبر جواب پس بدهید. خانم بی‌حجاب و پسری که ظاهر مناسب ندارد در حاشیه مراسم امام حسین(ع)، آمده‌اند برای عزاداری. بگذاریم عزاداری کنند و ایراد نگیریم.

وی در ادامه ضمن اشاره به امنیت در ایران گفت: مملکت ما در منقل آتش قرار دارد. در زغال سرخ؛ در منطقه ما امنیت نیست اما ایران امنِ امن است. یک خانم می‌تواند از همین جا حرکت کند و به هر شهری که دلش می‌خواهد برود. راهزن نداریم. در عراق و خیلی از کشورها نمی‌شود. ما در پکن بودیم با خودروی سفارت. به ما گفتند از فلان نقطه دیگر پلیس نمی‌تواند امنیت شما را تضمین کند! امنیتی که در ایران هست، قابل مقایسه با هیچ کجای دنیا نیست. امام می‌فرمودند که امنیت ما مدیون عزای امام حسین(ع) و محرم است. عین واژه این است: مدیون دسته‌های عزیز عاشوراییم.

وی افزود: شادترین آدم‌ها بچه‌های هیئتی هستند و من بیش از همه با مداحان و روضه‌خوان‌ها و هیئتی‌ها می‌خندم. شادی که در هیئت‌ها بعد از جلسه‌های عزاداری وجود دارد، در اتاق استادان و دانشگاه وجود ندارد. اسلام با غم‌پروری مخالف است. اسلام با قهقهه مستانه از روی غفلت مخالف است. این قهقهه شیطانی است اما خندیدن و شادی زن و شوهری که در کنار هم خوش هستند چه اشکالی دارد؟ اصلا ثوابی بالاتر از این نیست.

حجت‌الاسلام مرادی با بیان اینکه اسلام با غم مخالف است، گفت: پیامبر حدیث دارند که «به خدا پناه ببرید از غم‌پروری». بعضی‌ها غم را دوست دارند. متاسفانه در جامعه ما هر که غمگین باشد، می‌گویند چقدر متدین است! ۷۰۰ سال قبل سعدی گفته است: وگر خنده‌روی است و آمیزگار، عفیفش ندانند و پرهیزگار. کسی را که می‌خندد می‌گویند پاکدامن و عفیف نیست. می‌گویند آدم متدین که نمی‌خندد.

وی تاکید کرد: مهم این است که نیت ما حالگیری است یا تحویل گرفتن. یک دوراهی است؛ تکریم یا تخریب. اسلام در این دوراهی می‌گوید انتخابت تایید و تکریم مومن باشد. این جهت‌گیری خیلی مهم است. در رابطه با خداوند و بنده‌هایش هم همین است. تعبیر دینی این مسئله می‌شود نیت؛ ما اگر نیتمان شاد کردن همدیگر باشد، مشکلات حل می‌شود. بیخودی اسلام را دشمن شادی جلوه ندهند. اسلام مروج شادی است. رسول خدا می‌گوید دختر و پسری ازدواج کنند، کنار هم در خانه بنشینند، ثوابش از اعتکاف در مسجد پیامبر بیشتر است. یا در جایی دیگر می‌فرماید پدری اگر فرزندش را از سر مهربانی ببوسد، خدا همه گناهانش را می‌بخشد. بهشت زیر پای پدر و مادر هر دو است. یعنی بهشت محصول خدمت به والدین است.

حجت‌الاسلام مرادی در بخش پایانی سخنانش درباره عید سعید غدیر خم گفت: ما باید قدردان ولایت امیرالمومنین باشیم. هر قدر در زیارت حرم کربلا آثار غم را در خود می‌بینیم یا در زیارت کاظمین حال و هوای مشهد امام رضا(ع) را درک می‌کنیم، در نجف احساس شعف و بهجت به آدم دست می‌دهد. یکی از ویژگی‌های حضرت امیر(ع) رفع ناراحتی از وجود نازنین پیامبر بود. اصلا نام علی به انسان آرامش می‌بخشد و باعث شادی است. ساختار وجود مومن مانند کره‌ای است که ظاهر و پوسته‌اش شادی است و هر قدر به عمقش برویم، غصه‌هایی که مربوط به دیگران است آشکار می‌شود.

وی با اشاره به اینکه امروز به اعتقاد برخی همه چیز حرام است، افزود: این ویژه زمان حال نیست و در دوران پیامبر هم عده‌ای به ایشان ایراد می‌گرفتند که چرا فرزندانش را می‌بوسد. ایشان در واکنش به مردی که می‌گفت هرگز حتی یکی از ۱۰ فرزندش را یکبار هم نبوسیده، فرمود: من چه کنم که خدا در قلب تو مهربانی قرار نداده است؟ مگر می‌شود کسی فرزند خود را نبوسد و نوازش نکند.