کد مطلب : ۲۲۵۰۳
نمایش‌های دینی اغلب اقتضائات زمان خود را نادیده می‌گیرند
محمدرضا مداحیان، نویسنده و کارگردان تئاتر دینی، گفت: اغلب نمایش‌های دینی و مذهبی به شکل مناسبتی تولید می‌شوند که معمولاً با هزینه زیادی برای اجرای صحنه مهیا شده و در زمان خاص خود جذب حداکثری مخاطبان خاص را نیز دارا هستند؛ اینکه توقع داشته باشیم این آثار مخاطبی فراگیر داشته باشند، دور از انتظار است چرا که تجربه نشان داده است موضوعی که در این آثار به آنها پرداخته می‌شود، عموماً مورد دغدغه طیف وسیعی از مخاطبان نیست.
وی ادامه داد: با این وجود تعداد مخاطبانی که به تماشای این آثار می‌نشینند، قابل توجه است که این مسئله به دو دلیل به وقوع می‌پیوندد؛ یکی آنکه معمولاً این آثار در زمان خاص و مناسبتی اجرا می‌شوند که ظرفیت آن در جامعه فراهم است و دیگر تبلیغات خوبی که درباره اجرای آنها می‌شود که به نسبت سایر آثار نمایشی چشمگیرتر است و از پشتوانه مالی و حمایتی مناسبی نیز برخوردارند.
کارگردان نمایش «شعله در زمهریر» تصریح کرد: با این وجود ضعف‌هایی در مورد اجرای این آثار وجود دارد که یکی از آنها عدم توجه گروه تولید نمایش به اقتضائات زمان و نوع مطالبات مردمی است. هنرمندان تئاتر فرزند زمانه خود هستند، این مسئله در مورد تئاتر دینی نیز مصداق دارد و اگر قرار باشد یک اثر نمایشی دینی بی‌توجه به مسائل روز اجتماع خود باشد و فارغ از رویدادهای معاصر تنها به اصل رویات بپردازد کارکرد خود را از دست می‌دهد.
مداحیان در ادامه گفت: تصور کنید در شرایط کنونی مهمترین مسئله و مخاطره در جهان اسلام مقابله با گروه‌های تروریستی و تکفیری است که در رأس آنها داعش قرار دارد، در چنین اوضاع و احوالی آیا درست است که ما نمایشی که روایتگر صلح امام‌حسن(ع) با معاویه است را تولید و اجرا کنیم؟ که البته متأسفانه این اتفاق افتاد و شاهد اجرای چنین نمایشی بودیم. آیا در میان وقایع تاریخ اسلام، برهه‌ای وجود ندارد که در آن یکی از معصومین(ع) به سرکوب مشرکان و گروه‌های منافق پرداخته باشند تا با روایت آن بتوانیم پیوندی مفهومی با وضعیت کنونی جهان اسلام و سرکوب داعش برقرار کنیم؟
کارگردان نمایش «شمشیر و آفتاب» تأکید کرد: به دلیل استقبالی که از یک نمایش دینی می‌شود شاهد هستیم که گاه اجرای آن سالیان متمادی به طول می‌انجامد و هر سال طیف گسترده‌ای از مخاطبان خاص این نمایش‌ها به تماشای آن می‌نشینند با این وجود اما گروه تولید این نمایش‌ها در اجراهای متنوع خود از آنجا که دید متفاوتی به ساختار روایی ندارند بدون توجه به اقتضائات زمانی و مکانی، به همان شیوه اجرای سنتی عمل می کنند و نتیجه آنکه هیچ تحولی را در نحوه اجرای این نمایش‌ها نمی‌بینیم و چه بسا که نمایش نسبت به سالهای نخستین اجرای خود نیز ضعیف‌تر به روی صحنه می‌رود.
وی در پایان گفت: مخاطب نمایش هرچه قدر هم که مخاطب عام باشد در هر بار دیدن یک نمایش با موضوعی واحد به دنبال کشف و شهودی نو و جدید است، روایت نمایش را از منظری نو قصد دارد دنبال کند، کارگردان و گروه اجرایی نیز باید در پی شیوه‌ای نو در اجرای نمایش باشند و متأثر از موضوعات و تحولات پیرامون خود، تغییراتی را در محتوا و ساختار اجرایی نمایش لحاظ کنند که البته تاکنون کمتر شاهد چنین فرایندی در تولید نمایش‌های دینی بوده‌ایم.
وی ادامه داد: با این وجود تعداد مخاطبانی که به تماشای این آثار می‌نشینند، قابل توجه است که این مسئله به دو دلیل به وقوع می‌پیوندد؛ یکی آنکه معمولاً این آثار در زمان خاص و مناسبتی اجرا می‌شوند که ظرفیت آن در جامعه فراهم است و دیگر تبلیغات خوبی که درباره اجرای آنها می‌شود که به نسبت سایر آثار نمایشی چشمگیرتر است و از پشتوانه مالی و حمایتی مناسبی نیز برخوردارند.
کارگردان نمایش «شعله در زمهریر» تصریح کرد: با این وجود ضعف‌هایی در مورد اجرای این آثار وجود دارد که یکی از آنها عدم توجه گروه تولید نمایش به اقتضائات زمان و نوع مطالبات مردمی است. هنرمندان تئاتر فرزند زمانه خود هستند، این مسئله در مورد تئاتر دینی نیز مصداق دارد و اگر قرار باشد یک اثر نمایشی دینی بی‌توجه به مسائل روز اجتماع خود باشد و فارغ از رویدادهای معاصر تنها به اصل رویات بپردازد کارکرد خود را از دست می‌دهد.
مداحیان در ادامه گفت: تصور کنید در شرایط کنونی مهمترین مسئله و مخاطره در جهان اسلام مقابله با گروه‌های تروریستی و تکفیری است که در رأس آنها داعش قرار دارد، در چنین اوضاع و احوالی آیا درست است که ما نمایشی که روایتگر صلح امام‌حسن(ع) با معاویه است را تولید و اجرا کنیم؟ که البته متأسفانه این اتفاق افتاد و شاهد اجرای چنین نمایشی بودیم. آیا در میان وقایع تاریخ اسلام، برهه‌ای وجود ندارد که در آن یکی از معصومین(ع) به سرکوب مشرکان و گروه‌های منافق پرداخته باشند تا با روایت آن بتوانیم پیوندی مفهومی با وضعیت کنونی جهان اسلام و سرکوب داعش برقرار کنیم؟
کارگردان نمایش «شمشیر و آفتاب» تأکید کرد: به دلیل استقبالی که از یک نمایش دینی می‌شود شاهد هستیم که گاه اجرای آن سالیان متمادی به طول می‌انجامد و هر سال طیف گسترده‌ای از مخاطبان خاص این نمایش‌ها به تماشای آن می‌نشینند با این وجود اما گروه تولید این نمایش‌ها در اجراهای متنوع خود از آنجا که دید متفاوتی به ساختار روایی ندارند بدون توجه به اقتضائات زمانی و مکانی، به همان شیوه اجرای سنتی عمل می کنند و نتیجه آنکه هیچ تحولی را در نحوه اجرای این نمایش‌ها نمی‌بینیم و چه بسا که نمایش نسبت به سالهای نخستین اجرای خود نیز ضعیف‌تر به روی صحنه می‌رود.
وی در پایان گفت: مخاطب نمایش هرچه قدر هم که مخاطب عام باشد در هر بار دیدن یک نمایش با موضوعی واحد به دنبال کشف و شهودی نو و جدید است، روایت نمایش را از منظری نو قصد دارد دنبال کند، کارگردان و گروه اجرایی نیز باید در پی شیوه‌ای نو در اجرای نمایش باشند و متأثر از موضوعات و تحولات پیرامون خود، تغییراتی را در محتوا و ساختار اجرایی نمایش لحاظ کنند که البته تاکنون کمتر شاهد چنین فرایندی در تولید نمایش‌های دینی بوده‌ایم.
مرجع : ایکنا
