کد مطلب : ۳۴۸۶۵
آیت الله رضا استادی؛ عضو شورای عالی حوزه‌های علمیه
جامعه فقط با گریه درست نمی‌شود
آیت الله رضا استادی، عضو شورای عالی حوزه‌های علمیه، در ادامه جلسات تفسیر خود در دارالقرآن علامه طباطبایی با بیان اینکه از قرن نهم به بعد تفسیر در میان علمای شیعه رواج بیشتری نسبت به قبل از آن داشته است گفت: زبدة التفاسیر از جمله تفسیر‌هایی است که بعد از این مدت ملافتح الله کاشانی نوشته که از چهار تفسیر از جمله بیضاوی و کشاف مجمع استفاده کرده و در ده جلد است.
وی افزود: وی تألیفات فراوانی دارد که همه آن‌ها خوب است و تعدادی در اختیار است؛ ترجمه‌ای بر نهج‌البلاغه با عنوان تنبیه‌الغافلین نوشته که بسیار مورد اعتماد است؛ البته نوعاً ترجمه علمای قدیم ممکن است در شیوه نگارش مشکلاتی داشته باشد، ولی از حیث دقت، دقت آن بیشتر از ترجمه‌های جدید است.
استادی بیان کرد: بی‌دقتی در ترجمه‌های جدید فراوان است، البته در ترجمه‌های قرآن کریم، چون به شدت تحت نقد دیگران قرار گرفته و مقالاتی در ده جلد کتاب هم در این باره وجود دارد که این اشکالات را بررسی کرده است. به همین دلیل این ترجمه‌ها قابل اعتماد است.
وی افزود: گاهی برخی مترجمین طی دو تا سه ماه یک کتاب را ترجمه می‌کنند. به همین دلیل نمی‌توان خیلی به آن‌ها اعتماد کرد.
استادی با بیان اینکه کشف‌الاحتجاج از دیگر آثاری است که به وی و استاد وی منتسب است، تصریح کرد: این کتاب بسیار مهم و خوب است و ترجمه برخی مناظرات و گفت‌وگو‌ها مفید است. استاد ایشان علی بن حسن زواره‌ای است که تفسیر ترجمة الخواص را نوشته است.
شرط انتشار عمومی برخی کتب دینی
این استاد حوزه تصریح کرد: در گذشته ترجمه‌ها ابزار کار علما بوده؛ لذا دقت فراوانی در آن وجود داشته و کار‌های خوبی بوده است، ولی الان این شرائط وجود ندارد؛ الان هیچ یک از کتاب‌های ما بدون نقطه ضعف نیست؛ لذا ترجمه کردن و در بین مردم منتشر ساختن به صلاح نیست؛ مثلاً کافی که از بهترین کتب ما هست مطالبی دارد که قابل قبول نیست و نباید بدون توضیح و پاورقی ترجمه کنیم و به دست عوام بدهیم.
استادی اظهار کرد: در دوره‌های گذشته مردم خیلی متعبد بودند و هر چه گفته می‌شد می‌پذیرفتند، ولی امروز درباره مطالب سؤال می‌کنند. بنابراین نباید هر مطلبی نشر داده شود.
وی با اشاره به بحث نسخ در قرآن که گاهی تا ۲۰۰ عدد هم گفته شده است، افزود: نسخ قابل انکار نیست، ولی با تعداد زیاد هم نیست و اگر در جایی دلیل محکمی وجود داشت باید بپذیریم. البته علامه طباطبایی معتقد است در بسیاری از آیات که در مظان این مسئله است باز هم شواهدی دارد که خدا کلام آخر را نگفته و حکم آیه همیشگی نیست؛ لذا نسخی در کار نیست.
استادی با طرح این سؤال که نسخ آیه با آیه و روایت پیامبر(ص) با آیه ممکن است آیه را نسخ کند، ولی روایات ائمه(ع) نمی‌توانند ناسخ باشند افزود: علامه شعرانی معتقد است اگر تعبیر نسخ در روایات ائمه(ع) باشد مراد مطلق و عام است، زیرا بعد از پیامبر نسخ پایان یافته است. همچنین وی گفته که عمل جزء ایمان نیست؛ یعنی به فرد گناهکار نمی‌توان گفت ایمان ندارد.
دبیر سابق شورای عالی حوزه‌های علمیه ادامه داد: یکی از وظائف مهم ائمه(ع) و علما این است که اگر حرف غلطی در جامعه مطرح و جا باز کرد باید با آن برخورد شود و گاهی باید برخورد شدید با آن صورت بگیرد؛ در دوره ائمه(ع) برخی افراد به نفع بنی‌امیه به توجیهاتی پرداختند که حاکمان بنی‌امیه مانند یزید اگر عمل هم ندارند ایمان دارند؛ لذا روایاتی که خواسته ایمان بی‌عمل را رد کند ناظر به رد این حکام بوده است؛ از طرفی خوارج هم پیدا می‌شوند که می‌گفتند هر کسی یک گناه کند ایمان او رد می‌شود؛ بنابراین در روایات داریم که کسی نباید دلش را به حب ما خوش کند بلکه عمل لازم است.
وی با تأکید بر اینکه در برخی روایات داریم که کسی بر امام حسین(ع) گریه کند اهل نجات است، افزود: نمی‌توان گفت این روایت درست نیست، ولی جامعه با گریه درست نمی‌شود؛ یعنی اگر مردم خائن باشند و نماز نخوانند، ولی گریه کنند جامعه اصلاح نخواهد شد؛ الان مشکل فعلی کشور ما همین است؛ در قشر عظیمی از مردم محرم، صفر و ماه رمضان گریه هست، ولی خیانت و دروغ هم سر جای خود است.
وی ادامه داد: می‌گویند چرا ملتی که اهل گریه است گرفتاری دارد، زیرا گریه جای خود، ولی باید عمل هم در کار باشد؛ هر جامعه‌ای ایمان و عمل صالح و محبت اهل بیت(ع) را لازم دارد.
استادی با اشاره به تعبیر علامه شعرانی در مورد قرآن گفت: وی معتقد است یکی از مؤیداتی که قرآن به هیچ وجه تحریف نشده این است که رسم‌الخط آن با وجود اغلاط به هیچ وجه دست نخورده است. حتی وقتی علامه معرفت گفت باید این غلط‌ها اصلاح شود هیچ کسی استقبال نکرد. حتی برخی فقها مانند آقا مصطفی خمینی فرزند امام(ره) تاکید کرده که با اختلاف قرائت هم نخوانیم.
وی افزود: وی تألیفات فراوانی دارد که همه آن‌ها خوب است و تعدادی در اختیار است؛ ترجمه‌ای بر نهج‌البلاغه با عنوان تنبیه‌الغافلین نوشته که بسیار مورد اعتماد است؛ البته نوعاً ترجمه علمای قدیم ممکن است در شیوه نگارش مشکلاتی داشته باشد، ولی از حیث دقت، دقت آن بیشتر از ترجمه‌های جدید است.
استادی بیان کرد: بی‌دقتی در ترجمه‌های جدید فراوان است، البته در ترجمه‌های قرآن کریم، چون به شدت تحت نقد دیگران قرار گرفته و مقالاتی در ده جلد کتاب هم در این باره وجود دارد که این اشکالات را بررسی کرده است. به همین دلیل این ترجمه‌ها قابل اعتماد است.
وی افزود: گاهی برخی مترجمین طی دو تا سه ماه یک کتاب را ترجمه می‌کنند. به همین دلیل نمی‌توان خیلی به آن‌ها اعتماد کرد.
استادی با بیان اینکه کشف‌الاحتجاج از دیگر آثاری است که به وی و استاد وی منتسب است، تصریح کرد: این کتاب بسیار مهم و خوب است و ترجمه برخی مناظرات و گفت‌وگو‌ها مفید است. استاد ایشان علی بن حسن زواره‌ای است که تفسیر ترجمة الخواص را نوشته است.
شرط انتشار عمومی برخی کتب دینی
این استاد حوزه تصریح کرد: در گذشته ترجمه‌ها ابزار کار علما بوده؛ لذا دقت فراوانی در آن وجود داشته و کار‌های خوبی بوده است، ولی الان این شرائط وجود ندارد؛ الان هیچ یک از کتاب‌های ما بدون نقطه ضعف نیست؛ لذا ترجمه کردن و در بین مردم منتشر ساختن به صلاح نیست؛ مثلاً کافی که از بهترین کتب ما هست مطالبی دارد که قابل قبول نیست و نباید بدون توضیح و پاورقی ترجمه کنیم و به دست عوام بدهیم.
استادی اظهار کرد: در دوره‌های گذشته مردم خیلی متعبد بودند و هر چه گفته می‌شد می‌پذیرفتند، ولی امروز درباره مطالب سؤال می‌کنند. بنابراین نباید هر مطلبی نشر داده شود.
وی با اشاره به بحث نسخ در قرآن که گاهی تا ۲۰۰ عدد هم گفته شده است، افزود: نسخ قابل انکار نیست، ولی با تعداد زیاد هم نیست و اگر در جایی دلیل محکمی وجود داشت باید بپذیریم. البته علامه طباطبایی معتقد است در بسیاری از آیات که در مظان این مسئله است باز هم شواهدی دارد که خدا کلام آخر را نگفته و حکم آیه همیشگی نیست؛ لذا نسخی در کار نیست.
استادی با طرح این سؤال که نسخ آیه با آیه و روایت پیامبر(ص) با آیه ممکن است آیه را نسخ کند، ولی روایات ائمه(ع) نمی‌توانند ناسخ باشند افزود: علامه شعرانی معتقد است اگر تعبیر نسخ در روایات ائمه(ع) باشد مراد مطلق و عام است، زیرا بعد از پیامبر نسخ پایان یافته است. همچنین وی گفته که عمل جزء ایمان نیست؛ یعنی به فرد گناهکار نمی‌توان گفت ایمان ندارد.
دبیر سابق شورای عالی حوزه‌های علمیه ادامه داد: یکی از وظائف مهم ائمه(ع) و علما این است که اگر حرف غلطی در جامعه مطرح و جا باز کرد باید با آن برخورد شود و گاهی باید برخورد شدید با آن صورت بگیرد؛ در دوره ائمه(ع) برخی افراد به نفع بنی‌امیه به توجیهاتی پرداختند که حاکمان بنی‌امیه مانند یزید اگر عمل هم ندارند ایمان دارند؛ لذا روایاتی که خواسته ایمان بی‌عمل را رد کند ناظر به رد این حکام بوده است؛ از طرفی خوارج هم پیدا می‌شوند که می‌گفتند هر کسی یک گناه کند ایمان او رد می‌شود؛ بنابراین در روایات داریم که کسی نباید دلش را به حب ما خوش کند بلکه عمل لازم است.
وی با تأکید بر اینکه در برخی روایات داریم که کسی بر امام حسین(ع) گریه کند اهل نجات است، افزود: نمی‌توان گفت این روایت درست نیست، ولی جامعه با گریه درست نمی‌شود؛ یعنی اگر مردم خائن باشند و نماز نخوانند، ولی گریه کنند جامعه اصلاح نخواهد شد؛ الان مشکل فعلی کشور ما همین است؛ در قشر عظیمی از مردم محرم، صفر و ماه رمضان گریه هست، ولی خیانت و دروغ هم سر جای خود است.
وی ادامه داد: می‌گویند چرا ملتی که اهل گریه است گرفتاری دارد، زیرا گریه جای خود، ولی باید عمل هم در کار باشد؛ هر جامعه‌ای ایمان و عمل صالح و محبت اهل بیت(ع) را لازم دارد.
استادی با اشاره به تعبیر علامه شعرانی در مورد قرآن گفت: وی معتقد است یکی از مؤیداتی که قرآن به هیچ وجه تحریف نشده این است که رسم‌الخط آن با وجود اغلاط به هیچ وجه دست نخورده است. حتی وقتی علامه معرفت گفت باید این غلط‌ها اصلاح شود هیچ کسی استقبال نکرد. حتی برخی فقها مانند آقا مصطفی خمینی فرزند امام(ره) تاکید کرده که با اختلاف قرائت هم نخوانیم.
